از نکته های مهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران توجه به حقوق مردم و آزادی های اجتماعی است .
تحقق انواع آزادی ها مانند آزادی بیان، تشكل ها، مطبوعات، اجتماعات، احزاب، راهپیمایی ها و سایر آزادی های درج شده در قانون اساسی نیازمند آن است كه مردم از حقوق و آزادی های خود آگاه شوند و در نهایت قوای عمومی نیز مسئولیت و پاسخگویی بیشتری داشته باشند. به همین جهت یک فصل از قانون اساسی به حقوق ملت اختصاص داده شده است. |
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
قانون اساسی عالیترین سند معتبر یک نظام حقوقی است.یکی از ویژگی های قانون اساسی ایران آن است که، فصلی تحت عنوان حقوق ملت با تعدادی اصول را در خود جای داده است. این قانون به دور از افراط و تفریط، نه همانند حكومتهای غربی پیش از رنسانس، حقوق مردم را به کلی نادیده میگیرد و نه همانند پس از آن، حق الله را از متن اجتماع حذف میكند.
ارکان اساسی نظام سیاسی ایران از نظر قانون اساسی
اسلام ، مردم و رهبـري اسـت.
بـه همین دلیل، آخرین اصل قانون اساسی ، این سه رکن را غیرقابل بازنگري و اصلاح و تغییر می داند؛ زیرا اسلام بدون اینکه مردم آنرا بپذیرند و با جـان و دل بـه آن معتقـد باشـند و بدان عمل کنند نمی تواند نقشی در زندگی مردم داشته باشد. اسلام و رهبري بدون پشتوانه مردمی منزوي خواهد شد و متقابلا مردم بدون پشتوانه، اسلام و رهبري جمعی متفرق و پراکنده کـه طعمـه اسـتبداد و اسـتعمارند خواهنـد بـود. لذا در آیه 62 سوره انفال به این مهم اشاره شده است: هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤْمِنِينَ (اوست که به نصرت خود و یاری مؤمنان تو را مؤیّد و منصور گردانید.)
حقوق فردی و آزادیهای اجتماعی
حقوق فردی و آزادی های اجتماعی نیز از زمره حقوق اساسی هر ملت است و هر ملت و هر جامعه ای نیز باید بر طبق فطرت انسانی و طبیعت انسانی قوانینی را در جهت بهره ی مناسب و کافی از این حقوق و آزادی ها تدوین نماید.
رعایت حقوق انسانی و جلوگیری از تجاوز آن نه تنها در بحث دولت بلکه در بحث تک تک افراد نیز می گنجد.
این تنها دولت نیست که باید از تجاوز به حریم آزادی و حقوق فردی جلوگیری کند ؛چنانچه افراد نیز موظفند حقوق فردی یکدیگر را محترم بشمارندو آن را رعایت کنند.
پس وظیفه ی هر دولت چه پادشاهی باشد چه ریاست جمهوری،حفظ امنیت و آسایش افراد جامعه و جلوگیری از تجاوزهای داخلی و خارجی و احترام گذاشتن به حقوق شهروندی است
حقوق ملت:
همه انسان هایی که در این کره خاکی زندگی می کنند حق حیات و زندگی دارند و هیچ کس نمیتواند از حیات آنان جلوگیری کنند؛این عقیده برخاسته از کرامات انسانی است که هر فرد را دارای حق حیات می داند.چه بسا بعضی مجرمین به دلیل کرامت انسانی از مرگ می گریزند.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حقوق ملت رادرچند اصل بیان نموده است.
فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
در این فصل، انواع حقوق مردم و آزادیهای اجتماعی و حدود آن بیان شده است. مهمترین حقوق و آزادیهایی که در این فصل آمده، به شرح زیر می باشد:
1ـ حق برابری همه مردم در برابر قانون.
2ـ حق برخورداری همه مردم از حقوق مساوی، بدون در نظر گرفتن رنگ، نژاد، زبان و مانند اینها.
3ـ حمایت یکسان قانون از زن و مرد و برخورداری هر دو آنها از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با رعایت موازین اسلامی.
4ـ حق برخورداری مردم از امنیت و مصونیت از جهت حیثیت، جان، مال، حقوق، مسکن و شغل.
5ـ حق مصونیت از تجسّس.
6ـ حق برخورداری از امنیت و مصونیت قضایی؛ برائت، منع شکنجه، منع هتک حیثیت و تعرّض.
7ـ حق آزادی بیان، قلم و مطبوعات در حدود مقرر در اسلام.
8ـ حق برخورداری از آزادیهای گروهی؛ مانند تشکیل احزاب، جمعیتها، انجمنهای سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی و راهپیماییها.
9ـ حق آزادیهای فکری و عقیدتی و منع تفتیش عقاید.
10ـ حق آزادی کار و شغل.
11ـ حق برخورداری از تأمین اجتماعی.
12ـ حق برخورداری رایگان از وسایل آموزش و پرورش.
13ـ حق برخورداری از مسکن متناسب با نیاز.
14ـ حق انتخاب محل اقامت.
15ـ حق دادخواهی و رجوع به دادگاههای صالح و حق در دسترس داشتن این گونه دادگاهها.
16ـ حق انتخاب وکیل و حق فراهم شدن امکانات تعیین وکیل در صورت عدم توانایی فرد برای انتخاب وکیل.
17ـ حق داشتن تابعیت ایرانی برای هر فرد ایرانی و حق برخورداری اتباع خارجه از تابعیت ایرانی در حدود قوانین.
بررسی چنداصل قانون اساسی
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حقوق ملت رادرچند اصل بیان نموده است.
اصول 49-19 قانون اساسی به برخی اصول مربوط به حقوق و آزادیهای ملت در این سند عالی پرداخته است.
الف) آزادی ها
- آزادی شخصی یا آزادی تن
- آزادی افکار، عقاید، دین و مذهب
- آزادی مطبوعات و نشریات
- آزادی اجتماعات
- آزادی مدنی
- انتخاب مسکن و محل اقامت
- آزادی کسب و پیشه و انتخاب شغل
- آزادی تملک اموال منقول و غیر منقول
ب) روح جهان بینی اسلامی
ج) مساوات عموم در مقابل قانون
د) حقوق ناشی از اجرای عدالت ( مصونیت ها و حقوق قضایی)
- مصونیت از تعرض
- مصونیت از تبعید
- مصونیت از شکنجه اکراه و اجبار بر شهادت، اقرار و سوگند
- مصونیت از هتک حرمت
- مصونیت از توقیف غیر قانونی و دستگیری فرد
- حق تابعیت
- حق دادخواهی و انتخاب وکیل
- اصل برائت و اصل عدم اضرار به غیر
ه) حقوق معنوی و فرهنگی
- حق برخورداری از وسایل آموزش و پرورش رایگان
البته اصولی در قانون اساسی نیز وجود دارد که حقوق ملت را دربر می گیرد اما در ذیل فصل حقوق ملت نیامده است؛ مانند اصل هشتم (وظیفه امر به معروف و نهی از منکر را همگانی و برعهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت می داند) اصل نهم (وظیفه دولت یا ملت بودن مطرح است) اصل 107 (برابری همه ملت حتی برابری رهبر با مردم است)
در صورتی که سوالی در مورد حقوق خوددرقانون اساسی را دارید و در تهران ساکن هستید می توانید از یکی از ده وکیل خوب تهران که به شما معرفی میشود بهره ببرید.
همچنین اگر که تمایل به مطرح کردن سوال خود به صورت رایگان دارید ، می توانید از صفحه پرسش و پاسخ اقدام نمائید.
و اگر که می خواهید در اسرع وقت پاسخ خود را بیابید ، مشاوره حقوقی تلفنی راهکار شماست .
وکلای حق وران راهنمای شما در رسیدن به نتیجه مطلوب می باشند. شماره تماس : ۰۹۱۲۹۴۲۶۶۷۴
بدون دیدگاه