اظهارنامه تعیین تکلیف زوجه

اظهارنامه تعیین تکلیف زوجه

بر اساس ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی زن می‌تواند به دلیل عسر و حرج ناشی از عدم تعیین تکلیف زوج در زندگی مشترک اقدام به اثبات موضوع در خصوص عسر و حرج وی از دوام زوجیت نماید و برای پیشگیری از ادامه این زندگی مشقت بار زوج را اجبار به طلاق کند و حتی در صورت مخالفت زوج با اجازه حاکم شرع مبادرت به طلاق نماید.

طبق ماده واحده ۱ تبصره در ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی مصوب ۱۴ آبان سال ۱۳۷۰ الحاق شده که:
زمانی که ادامه زندگی برای زوجه سخت باشد و تحمل آن مشکل باشد و وضعیت آن برای دادگاه صالح محرز باشد از مصادیق عصر و حرج محسوب می‌شود.از جمله مواردی که باعث عصر و حرج زوجه می‌شود شامل:

ترک زندگی مشترک توسط زوج حداقل ۶ ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب در طی یک سال بدون هرگونه عذر موجهی

چنانچه زوج به هرگونه ماده مخدر یا مشروبات الکلی که به پایه و اساس زندگی مشترک اختلال وارد کند و یا امتناع یا عدم امکان الزام آن به ترک از طرف پزشک الزامی باشد.

زمانی که زوج به حبس ۵ سال یا بیشتر محکوم

ضرب و شتم زوجه و یا هرگونه سوء رفتاری که باعث شود زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل کند

در صورتی که زوج به بیماری صعب العلاج روانی یا ساری یا هرگونه عارضه صعب العلاج که باعث اختلال در زندگی مشترک شود مبتلا شود.

بر اساس قانون فوق که مشتمل بر ماده واحده در طی جلسه علنی روز1379/7/3 مجلس شورای اسلامی تصویب شده است و در تاریخ ۲۹ تیرماه سال ۱۳۸۱ با اصلاحات صورت گرفته به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده است.

نکته:

عسر و حرج زوجه فقط منحصر به مواردی که ذکر شد نیست در هر موردی که عسر و حرج زن در دادگاه محرز شود امکان صدور حکم طلاق وجود دارد.

ولی باز هم به خاطر شأن خانوادگی توصیه می‌شود که در این موضوعات سعی شود که بین زوجین به حل و فصل موضوع بپردازند و در صورت عدم توفیق از مصالحه اقدام قانونی انجام دهند.

عدم تمکین مرد

ممکن است شما هم مثل برخی تصور کنید که تمکین کردن فقط مختص زنان می‌باشد و فقط وظیفه مرد پرداخت نفقه؛ اجرت المثل ؛نحله؛ مهریه باشد. در صورتی که مرد وظیفه دارد تا در قبال زن حسن معاشرت داشته باشد و سعی کند که کانون خانواده را تقویت کند.

در صورتی که مرد هیچگونه اقدام قانونی انجام ندهد به او ناشز می‌گویند ولی به زنی که عدم تمکین کند ناشزه می‌گویند. در این گونه مواقع زن می‌تواند اقدام به شکایت کیفری کرده و با ارائه اظهارنامه تعیین تکلیف زوجه درخواست تمکین مرد را بدهد و اگر مرد عدم تمکین کند و عدم تمکین وی محرز شود مرد محکوم به حبس از شش ماه تا دو سال خواهد شد .

اگر عدم حسن معاشرت مرد با زن به صورتی باشد که باعث سختی و مشقت زن باشد؛ می‌تواند به استناد این امر از دادگاه حکم طلاق عصر و حرج بگیرد. بر اساس ماده ۱۱۰۳ قانون مدنی زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگر هستند.

مطابق با ماده ۱۱۰۴ زوجین برای استحکام بنیان خانواده و تربیت فرزند باید با یکدیگر معاضدت داشته باشند.

موارد عدم تمکین مرد

زمانی زن می‌تواند اقدام به ثبت اظهارنامه برای تعیین تکلیف همسر نماید که زوج تمکین نکرده باشد. از موارد عدم تمکین مرد شامل:

ترک منزل ؛

• ترک روابط زناشویی
• انتخاب شغل مغایر شئون اخلاقی
• سکونت در محلی غیر از منزل مشترک بدون وجود دلیل قانونی
• عدم تهیه مسکن برای زندگی مشترک
• نپرداختن نفقه به مدت ۶ ماه
• زندگی کردن جداگانه و طولانی مدت زن و مرد از یکدیگر

مراحل درخواست اظهارنامه تعیین تکلیف زوجه

وقتی زن بلاتکلیف بماند می‌تواند اقدام به درخواست اظهارنامه تعیین تکلیف زوجه از طریق مرجع قضایی کند. برای این منظور می‌تواند به دفتر خدمات قضایی الکترونیکی مراجعه کند و اقدام به تنظیم و ثبت اظهارنامه تعیین تکلیف زوجه نماید.

از جمله مدارک لازم:سند نکاحیه را همراه داشته باشد و پس از تنظیم اظهارنامه و ثبت آن در دفتر خدمات قضایی منتظر پیامک ارسالی از طریق سامانه عدل ایران بماند تا رسیدگی به پرونده در زمان مقرر صورت بگیرد و منجر به تعیین تکلیف زوجه شود.

درخواست طلاق برای بلاتکلیفی زوجه

گاهی ممکن است راجع با ارائه اظهارنامه تعیین تکلیف نتواند زوج را مجاب به زندگی مشترک کند. در این گونه مواقع می‌تواند از طریق درخواست طلاق یک طرفه اقدام کند برای این منظور اثبات بلاتکلیف بودن باید دارای اسناد و مدارکی که نشان دهنده تعیین تکلیف به دادگاه باشد را ارائه کند.

برای این منظور باید در ابتدا با مراجعه به دفتر خدمات قضایی الکترونیکی اقدام به ثبت دادخواست طلاق نماید. سپس مدارکی که نشان دهنده بلاتکلیفی زوجه می‌باشد را ارائه کند.

از جمله مدارکی که در این بین بسیار اهمیت دارد حضور شاهدین ‌می باشد. زن باید مدارک لازم جهت عدم پرداخت نفقه به مدت ۶ ماه یا بیشتر را ارائه کند. ارائه درخواست کیفرخواست نفقه و مهریه به دادگاه در مرحله آخر برای رسیدگی به پرونده و صدور حکم طلاق زن نیاز به تایید تمامی مدارک و شواهد ارائه شده خواهد داشت.

زن از چه طریقی می‌تواند مرد را وادار به تعیین بلاتکلیفی کند

• توقیف اموال مرد
• اجرا گذاشتن مهر