صندوق تامین خسارتهای بدنی به موجب ماده 10 قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث تأسیس گردید. در ابتدا، اداره آن به عهده شرکت بیمه ایران بود ولی متعاقباً به موجب بند 6 ماده 5 قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمهگری،اداره صندوق به بیمه مرکزی واگذار گردید. به موجب تبصره 94 ماده واحده قانون بودجه سال 1390 کل کشور، صندوق مذکور به عنوان نهاد عمومی غیردولتی مستقل شناختهشده و به قانون فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی مصوب الحاق گردید. این صندوق طبق شرایطی دیه را در حوادث مربوط به رانندگی و خسارت های بنی اشخاص ثالث جبران می کند.
صندوق تامین خسارت بدنی
صندوق تامین خسارت بدنی بر اساس قانون بیمه اجباری شخص ثالث وسایل نقلیه به وجود آمده و تنها در حوادث رانندگی و خسارت های بدنی اشخاص ثالث طبق شرایطی دیه را جبران می کند.
ناگفته پیداست که وظیفه صندوق تامین خسارت های بدنی حمایت از خاطیان و متخلفان نیست بلکه حمایت از بی پناهان آسیب دیده از حوادث رانندگی می باشد.
هدف از تشکیل صندوق تامین خسارتهای بدنی
هدف از ایجاد صندوق تامین جبران خسارت بدنی حمایت از زیان دیدگانی است که بر اساس حوادث ناشی از رانندگی دچار خسارت شدند و از طریق بیمه امکان غرامت به آنان وجود ندارد. در واقع این صندوق جانشین جبران خسارت است در زمانی که از هیچ طریق دیگری نتوان از قربانیان حادثه حمایت کرد صندوق برای جبران خسارت در جهت حمایت ازحقوق افزاد زیاندیده بوجود آمد. صندوق با کمک به مسببان حادثه و خانوادههای آنها که اغلب از اقشار ضعیف و کم درآمد جامعه هستند و نیز ارائه تسهیلات بلند مدت بدون بهره به آنان، از ورود فشار مالی به آنها و زندانی شدن سرپرست خانواده به دلیل عدم توانایی در پرداخت دیه، جلوگیری میکند. و نیز از رانندگان و دارندگان اتومبیلی که مسبب حادثه هستند در مقابل دعوای دیه از سوی زیان دیدگان حمایت میکند.
موارد جبران صندوق تامین خسارتهای بدنی
- زمانی که فرد مقصر حادثه، بیمه نامه شخص ثالث ندارد یا بیمه نامهاش فاقد اعتبار است.
- عدم امکان شناسایی مقصر حادثه.
- عدم کفایت سقف تعهدات پوششهای بیمه نامه به دلیل افزایش مبلغ ریالی دیه.
- تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه صادر کننده بیمه نامه شخص ثالث ۵- صدور حکم توقف یا ورشکستگی شرکت بیمه.
- وقوع خسارتهای بدنی خارج از تعهدات شرکت بیمه.
بهتر است بدانیم مواردی در قانون موجود است که پرداخت دیه توسط شخصی پرداخت می شود که هیچ نقشی در وقوع حادثه نداشته است. و صندوق تامین خسارت های بدنی مکلف به پرداخت دیه به فرد حادثه دیده می باشد.مواردی توسط قانون معین شده است که در آن صندوق تامین خسارت های بدنی مکلف به پرداخت جبران خسارت و پرداخت دیه گردیده است. در این مقاله سعی می کنیم به بررسی مواردی از آن بپردازیم.
شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به عناوین ذیل مراجعه فرمایید:
- قتل ناشی از رانندگی
- تکلیف صندوق امانات بانک پس از فوت
- ماده 94 قانون کار
- ماده 172 قانون کار
- ماده 179 قانون مجازات اسلامی
دیه زن و مرد در قانون مجازات اسلامی و جبران نابرابری آن
یکی از مهم ترین پرداخت های صندوق تامین خسارتهای بدنی، جبران نابرابری دیه زن و مرد است. قانون گذار با توجه به تبصره ماده 551 از قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)، مقرر کرده است.
در کلیه جنایاتی که فرد آسیب دیده مرد نباشد معادل تفاوت دیه از صندوق جبران خسارت های بدنی پرداخت شود. در واقع او در این ماده سعی در بر طرف کردن نابرابری دیه زن و مرد داشته است. اما چون نمی توان فرد وارد کننده آسیب را محکوم کرد که به مقدار دیه یک مرد به یک زن پرداخت کند. قانون گذار این خلاء را پوشش داده و در واقع از طریق صندوق اقدام به جبران خسارت فرد آسیب دیده کرده است.
درحوادث رانندگی که زن مصدوم می شود با توجه به اینکه دیه زن نصف دیه مرد می باشد. قانونگذار با توجه به تصویب قانون خاص در این خصوص و برای پرداخت دیه، ملاک را قانون بیمه اجباری شخص ثالث، مصوب 1395 تعیین کرده است. لذا هدف او در این قانون برابری دیه زن مرد بوده است. و بر اساس ماده 10 قانون بیمه اجباری که آمده است، مقرر میدارد: در صورتی که فرد آسیب دیده زن باشد، بیمه گر مکلف است. بدون توجه به جنسیت وی تا سقف تعهدات بیمه نامه نسبت به پرداخت دیه وی اقدام نماید. در واقع آنچه که در خصوص رفع تبعیض از نابرابری دیه زن و مرد مد نظر جامعه بوده توسط قانون گذار مورد توجه قرار گرفته و جبران این موضوع توسط قوانین جدید صورت گرفته است.
نحوه پرداخت خسارت بدنی از صندوق تامین خسارتهای بدنی
طبق قانون جدید بیمه اجباری زیان دیده در مطالبه خسارت خود از صندوق تامین خسارتهای بدنی میتواند یکی از دو راه را انتخاب کند:
1- مراجعه به طور مستقیم به صندوق تامین خسارتهای بدنی
2- مراجعه به صورت غیرمستقیم به دادگاه
مدارک مورد نیاز جهت دریافت خسارت از صندوق تامین خسارتهای بدنی
1.تکمیل فرم اعلام خسارت گزارش
2.گزارش پلیس در مورد حادثه و علت آن
3.نظریه کارشناس دادگستری در مورد علت حادثه
4.برگه بازجویی طرفین حادثه
5.گزارش پزشکی قانونی رای دادگاه
6.رای دادگاه جواز دفن فرد یا افراد فوتی
7.کپی کارت ملی مصدومین یا فوت شدگان
8.کپی کارت ملی مسببین حادثه
9.کپی کارت یا سند وسیله فرد مقصر
خسارت های قابل بازیافت صندوق تامین
نکته ای که در صندوق تامین خسارتهای بدنی باید به آن دقت کرد این است که صندوق مکلف است. بدون اخذ تضمین از زیان دیده یا مسبب زیان خسارت زیان دیده را پرداخت کند. پس از آن مکلف است به شرح ذیل به قائم مقامی زیان دیده از طریق مراجع قانونی وجوه پرداخت شده را بازیافت (دریافت) کند. ماده 25 قانون بیمه شخص ثالث مقرر میدارد:
الف – در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب نداشتن، انقضاء یا بطلان بیمهنامه باشد به مسبب حادثه رجوع میکند.
ب – در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب تعلیق یا لغو پروانه یا توقف یا ورشکستگی بیمهگر موضوع ماده (22) این قانون باشد به بیمهگر و مدیران آن رجوع میکند.
پ – در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب شناختهنشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه باشد، پس از شناخته شدن آن حسب مورد به مسبب حادثه یا بیمهگر وی رجوع میکند.
ت – در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب خارج از ظرفیت بودن سرنشینان داخل وسیله نقلیه مسبب حادثه باشد به مسبب حادثه رجوع میکند.
مواردی که صندوق نمیتواند برای بازیافت به مسبب حادثه رجوع کند
1- در موارد جبران کسری پوشش بیمهنامه ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه (پرداخت خسارت به استناد ماده (13) این قانون)
2- تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه یا صدور حکم توقف یا ورشکستگی بیمهگر موضوع ماده (22) این قانون
3- در مواردی که زیاندیدگان خارج از وسیله نقلیه بیش از سقف تعهدات بیمهگر موضوع تبصره ماده (12) این قانون باشند.
4- در مواردی که صندوق به موجب قانون معادل دیه مرد مسلمان را به زیاندیده یا قائممقام قانونی وی پرداخت میکند. برای بازپرداخت مابهالتفاوت دیه شرعی با دیه مرد مسلمان بیمه نامه، سوابق بیمهای مسبب حادثه، وضعیت مالی و معیشتی مسبب حادثه و سایر اوضاع و احوال موثر در وقوع حادثه نسبت به تقسیط یا تخفیف در بازیافت خسارت از مسبب حادثه اقدام کند.
سخن پایانی
مطالعات حاکی از آن است که صندوق تامین خسارتهای بدنی دارای شخصیت حقوقی مستقل می باشد. (ماده ۲۱ قانون جدید بیمه اجباری مصوب ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۵ و آییننامه اداره صندوق) به منظور حمایت از زیاندیدگان حوادث ناشی از وسایل نقلیه موتوری، خسارات بدنی وارد شده به اشخاص ثالث که به علت فقدان یا انقضای بیمهنامه، بطلان قرارداد بیمه، شناخته نشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه، کسری پوشش بیمهنامه که ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه، تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه، صدور حکم توقف یا ورشکستگی بیمهگر، قابل پرداخت نباشد، یا به طور کلی خسارتهای بدنی که خارج از تعهدات قانونی بیمهگر و مطابق با مقررات این قانون است، توسط صندوق مستقلی به نام «صندوق تامین خسارت های بدنی» جبران میشود.
دیدگاه کاربران
تا کنون دیدگاهی ثبت نشده است.
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت میکند!