قانون مهریه بیش از ۱۱۰ سکه از ثبت تا اجرا

یکی از مسائلی که باعث دغدغه مردم شده قانون جدید مطالبه مهریه است. سوال اینجاست که آیا درج مهریه بیش از 110 سکه در سند ازدواج معتبر است؟ آیا امکان مطالبه مهریه در فرضی که بیشتر از ۱۱۰ سکه است وجود دارد؟

مهریه دینی است که از زمان وقوع عقد نکاح بر ذمه زوج ثابت می شود. یعنی به صرف ایجاد عقد نکاح زن مالک مهریه شده و می تواند آن را بلافاصله حتی در همان مجلس عقد از زوج مطالبه کند. البته تا زمانی که رابطه نزدیکی جنسی به صورت کامل اتفاق نیفتاده باشد، زن استحقاق دریافت نصف مهریه را خواهد داشت اما با رابطه جنسی کامل زن استحقاق دریافت کل مهریه را دارد.

بر خلاف عقیده عوام، حتی اگر زوج فوت کند و مهریه را پرداخت نکرده باشد از اموال او مهریه ی زوجه پرداخت خواهد شد حتی اگر مالی برای ورثه باقی نماند. این نکته را مد نظر داشته باشید که حسب قانون تجارت مهریه ی زن جزء دیون ممتاز است. به زبان ساده یعنی در اولویت است.

اجمالا پاسخ این است که مهریه چه بیش از 110 سکه و چه کمتر از آن باشد باید پرداخت شود منتها برای مطالبه احکام متفاوتی دارد. برای اطلاعات بیشتر به مقاله ذیل مراجعه فرمایید.

وضعیت مهریه بالای 110 سکه

آنچه در ذهن عوام به وجود آمده است این است که اگر مهریه زوجه بیش از 110 سکه یا معادل آن باشد امکان درخواست و دریافت آن وجود ندارد. در حالی که این مطلب به لحاظ حقوقی کاملا بی پایه و اساس بوده و اشتباه است. یعنی مهریه هر چند سکه که باشد قابل مطالبه است. زیرا همان طور که در مقدمه گقته شد مهریه دینی بر ذمه شوهر است و حتی بعد از فوت او قابل مطالبه می باشد.

می توان علت این درگیری ذهنی را این دانست که قانونگذار بنا داشته است جهت کاهش پرونده های مهریه و به نوعی نظم دهی به آنان تنها جهت آسان کردن مطالبه، سقفی در نظر بگیرد و این باعث شده است که در جامعه اینگونه تصور شود مهریه بیشتر از مبلغ فوق قابل مطالبه نیست.

آیا سقف مطالبه مهریه 110 سکه است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت خیر. سقف مطالبه مهریه به 110 سکه محدود نمی شود و همان طور که اشاره شد در مهریه بالای 110 سکه پرداخت مشروط به ملائت مالی زوج می باشد که توسط دادگاه این ملائت مورد بررسی قرار می گیرد. زمانی که توانایی مالی مرد ثابت شد دادگاه حکم به پرداخت مهریه به بیشتر از 110 سکه را خواهد داد. البته باید توجه داشت که در حال حاضر مطالبه مهریه ابتدا باید از طریق ادارات اجرای مهریه به عمل آید یعنی مهم نیست مهریه یک سکه یا هزار سکه باشد بلکه در صورتی که مال یا اموالی به نام مرد باشد اداره اجرا نسبت به توقیف آن اقدام می نماید و وجود مال به صورت رسمی دال بر ملائت مرد است.

ثبت مهریه بالای 110 سکه

در مورد ثبت مهریه باید گفت: مهریه های تا 14 سکه حق الثبتی به آن ها تعلق نمی گیرد. اما در مهریه‌های بین 14 تا 100 سکه چهار دهم درصد قیمت سکه‌ها تعلق می گیرد. و در مهریه‌های فی مابین 100 تا 200 سکه 2 درصد قیمت سکه‌ها و مهریه‌های 200 سکه به بالا 15 درصد قیمت سکه‌ها مشمول پرداخت حق ثبت خواهند شد.

فلذا بنا به آنچه گفته شد در عمل تفاوتی در ثبت مهریه های بالای 110 سکه نیست و تنها تفاوت در حق ثبت است.

مهریه تا چند سکه قابل اجراست؟

بر طبق ماده 22 قانون حمایت خانواده:

 هرگاه مهریه در زمان وقوع عقد تا یکصد و ده سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول مقررات ماده (2) قانون اجرای محکومیت های مالی است. چنانچه مهریه، بیشتر از این میزان باشد در خصوص مازاد، فقط ملائت زوج ملاک پرداخت است. رعایت مقررات مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز کماکان الزامی است.

ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی بیان داشته است که می توان به درخواست زوجه شخص ممتنع که در اینجا زوج است را در صورت عدم پرداخت مهریه متوقف نمود. باید این نکته را مورد توجه قرار داد که در صورتی می توان حبس کرد که مهریه عندالمطالبه باشد.

بنابراین اگر مهریه زوجه کمتر از 110 سکه باشد تمامی مهریه باید پرداخت شود در غیر این صورت برابر قانون رفتار خواهد شد. نظر به مورد فوق درخواست و اجرای حکم آسان تر و راحت تر می باشد. در مهریه بالای 110 سکه، باید توانایی مالی مرد اثبات شود. به عنوان مثال زینب نسبت به مطالبه مهریه خود که ۱۵۰ سکه بوده است اقدام می نماید در این صورت فرض بر اینست که تا ۱۱۰ سکه شوهر وی توانایی پرداخت مهریه را دارد و این شوهرش است که باید نداشتن خود را اثبات نماید اما درخصوص مازاد بر ۱۱۰ سکه اثبات متمکن بودن با زن می باشد و وی باید اثبات نماید که شوهرش توانایی پرداخت را دارد.

تقاضای اعسار

اعسار در قانون به معنای تنگنا و در سختی قرار گرفتن است. تقاضای اعسار مربوط به زوج است و به نوعی راه فرار از پرداخت کامل و یکجای مهریه می باشد. اگر اعسار مرد پذیرفته شود، پرداخت مهریه برای وی قسط بندی خواهد شد.

نتیجه اعسار برابر ماده 277 قانون مدنی دادن مهلت یا قسط بندی کردن مهریه است که می توان این مورد را در مهریه بیش از 110 سکه مشاهده کرد.

حال برای این که شخص معسر شناخته شود شرایطی دارد که قانون گذار بیان کرده است. این شرایط عبارت اند از:

1. هیچ مالی به نام زوج نباشد مگر مستثنیات دین،

2. شهادت دو نفر شاهد عادل مرد مبنی بر این که زوج توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارد.

 زوجی که تاجر است دعوای اعسار از او پذیرفته نیست و این شخص باید دعوای ورشکستگی مطرح کند. 

شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به عناوین ذیل مراجعه فرمایید:

نمونه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه

مهریه به نرخ روز

تخفیف مهریه چگونه اعمال می شود؟

مهریه در نکاح موقت

نکات مهم درباره دعوای مطالبه مهریه

مهریه بر دو نوع است:

الف) مهریه عندالمطالبه: منظور آن است که به صرف ایجاد عقد، زن مالک مهریه می شود و می تواند مهریه را از زوج مطالبه کند. زوجه در قبال مهریه حق حبس دارد البته به شرط آن که رابطه زناشویی کامل نداشته باشد که در این صورت می تواند از مرد تمکین خاص (رابطه جنسی) نکند.

ب) مهریه عندالاستطاعه: برخلاف مورد قبل که در هر صورت زن امکان مطالبه مهریه را داشت در مهریه عندالاستطاعه، در صورت اثبات استطاعت و توانایی زوج قابل مطالبه و پرداخت است. اثبات این امر با زوجه می باشد.

در حال حاضر مطالبه مهریه ابتدا باید از طریق ادارات اجرای ثبت شهر محل وقوع عقد نکاح به عمل آید و در صورتی که ظرف ۴۵ روز اموالی از زوج به دست نیاید، زوجه می تواند از طریق مختومه نمودن پرونده در اداره اجرا نسبت به وصول مهریه خود از طریق دادگاه اقدام نماید. بنابراین درخواست جلب مرد صرفا از طریق دادگاه ممکن می باشد و زوجه نمی تواند از ادارات اجرای ثبت تقاضای جلب زوج را درخواست نماید.

سخن پایانی

مهریه جزء دیون مرد محسوب می شود و در هر حال باید آن را پرداخت کند. مهریه دینی است بر ذمه شوهر مثل این که شما برای خرید وسایل منزل به فروشنده چک داده اید و این مبلغ را باید پرداخت کنید. بنابراین هیچ راه فراری برای ندادن مهریه وجود دارد.

اما بعضی شرایط باعث می شود پرداخت مهریه به تاخیر افتد و یا پرداخت آن به صورت اقساطی باشد. مثلا اگر مهریه عندالاستطاعه باشد در صورت توانایی مرد باید مهریه را بپردازد. یکی دیگر از این شرایط مهریه بالای 110 سکه است. تنها نکته در مهریه بالای 110 سکه این است که پرداخت بیش از آن منوط به اثبات ملائت یا همان توانایی ماای مرد است.

به عنوان نکته آخر این مطلب را در نظر داشته باشید مهریه اگر صحیح و درست باشد، در هر صورت دینی است بر ذمه زوج و باید آن را پرداخت کند.