چنانچه زوجه مایل باشد برای مطالبه مهریه از طریق سهم الارث همسر خود اقدام نماید حتما باید پدر همسر فوت نموده باشد. چون تا زمانی که پدر همسر در قید حیات است، زن نمی‌تواند درخواست مهریه از اموال پدر شوهر داشته باشد. زیرا پدر شوهر وظیفه و تکلیفی برای پرداخت مهریه پسر خود ندارد. مگر در زمان عقد، پرداخت مهریه را، تعهد نموده باشد.
زوجه می‌تواند تا زمانی که مهریه به او تسلیم نشده باشد از انجام وظایف زناشویی خودداری کند. به عبارتی می تواند از (حق حبس) خود استفاده نماید.
تعیین مهریه در نکاح دائم، شرط صحت و سلامت قرارداد عقد نیست و گاهی ممکن است نکاح بدون تعیین مهریه واقع شود. که در این صورت زن پس از نزدیکی مستحق مهرالمثل خواهد بود.
تعیین مهریه درعقد ازدواج
مهریه یا صداق که به فارسی کابین هم گفته می‌شود. یک حق مالی است که زن بر اثر ازدواج مالک آن می‌شود و مرد ملزم به پرداخت آن به زن می باشد. نهاد مهریه در حقوق ایران مبتنی بر سنت و مذهب است و نظیر آن در حقوق غربی یافت نمی‌شود. مهریه در عرف نشانه ارج و احترامی است که مرد برای زن قائل است و نشان دهنده تعهد همسر برای ادامه زندگی زناشویی است. در اندک مواردی، مهریه مانع گسستن پیوند زناشویی می‌شود و اغلب تصورمی شود مهریه تضمینی برای ادامه زندگی می باشد. در صورت وقوع طلاق و مطالبه مهریه از سوی زوجه، مهریه بسیار در زندگی زن موثر است.
جالب است بدانیم تعیین مهریه در نکاح دائم، شرط صحت و سلامت قرارداد عقد نیست و گاهی ممکن است نکاح بدون تعیین مهریه واقع شود. که در این صورت زن پس از نزدیکی مستحق مهرالمثل خواهد بود.
انواع مهریه
1. مهرالمسمی
هر گاه مهریه در عقد ازدواج تعیین شده باشد آن را مهرالمسمی می نامند. مهرالمسمی عبارت است از مال معینی که به عنوان مهریه با توافق زوجین تعیین می‌شود. این مال ممکن است عین معین باشد. مانند خانه، زمین یا باغ و ممکن است منفعت باشد مانند سکونت در محل مشخص برای مدت معین. گاهی مهریه ممکن است انجام کار باشد. البته کاری را به عنوان مهریه می توان قرارداد که آن کار ارزش اقتصادی داشته باشد مانند تعلیم زبان خارجی یا ساختن خانه‌ای معین. گاهی ممکن است مهریه نه عین باشد نه منفعت و نه عمل بلکه حق باشد اعم از حق دینی یا عینی.
2. مهرالمثل
مهریه‌ای است که به موجب قرارداد تعیین نشده است مطابق ماده 1091قانون مدنی بر حسب عرف عادت منطقه و با توجه به وضعیت زن از لحاظ سن تحصیلات موقعیت خانوادگی اجتماعی و غیره در نظر می‌گردد.
3. مهرالمتعه
مهرالمتعه زمانی به زن تعلق می‌گیرد که مرد پیش از نزدیکی و تعیین مهر، زن خود را طلاق دهد. دراین صورت مبلغ یاهدیه ای به زن تعلق می گیرده به آن مهرالمتعه می گویند.
شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به عناوین ذیل مراجعه فرمایید:
قانون مهریه بیش از 110 سکه از ثبت تا اجرا
تخفیف مهریه چگونه اعمال می شود؟
مطالبه مهریه از سهم الارث زوج
چنانچه زن مایل باشد برای مطالبه مهریه از سهم الارث همسر خود استفاده نماید حتما باید پدر همسر فوت نموده باشد. چون تا زمانی که پدر همسر در قید حیات است زن نمی‌تواند درخواست مهریه خود را از اموال پدر شوهر داشته باشد. زیرا پدر شوهر تکلیفی برای پرداخت مهریه پسر ندارد. مگر در زمان عقد، پرداخت مهریه را، تعهد نموده باشد. مطالبه مهریه از سهم الارث زوجه چند حالت دارد که در این جا به بررسی آن می پردازیم.
الف) در صورتی که شوهر فوت کند و اموالی از خود به عنوان ارث به جای گذاشته باشد. زوجه می‌تواند مهریه خود را از سهم الاث همسر خود مطالبه کند در این حالت ابتدا مهریه زوجه پرداخت می شود و مابقی طبق قانون به هریک ازوراث تعلق می گیرد.
ب) همسر زنده و در قید حیات است و پدر همسر از دنیا رفته است. در این مورد خاص زوجه می تواند (فوت پدر شوهر) مطالبه مهریه را از سهمی که به عنوان ارثیه به شوهر می‌رسد، داشته باشد.
وصول و مطالبه مهریه
برای وصول و مطالبه مهریه دو طریق قانونی وجود دارد: رجوع به دایره اجرای ثبت، رجوع به مراجع قضایی.
رجوع به دوایر اجرای ثبت:
معمولا مهریه و میزان و خصوصیات آن در قبال نکاح درج می‌گردد و چون قباله نکاح جزء اسناد رسمی است طبق مواد ۹۲ و ۹۳ قانون ثبت اسناد املاک، زوجه می‌تواند بدون احتیاج به صدور حکم از سوی مراجع قضایی از طریق اداره ثبت و صدور اجراییه ثبتی (درصورت وجود اموالی که به نام زوج می باشد) مهریه خود را وصول نماید.
رجوع به دادگاه:
در صورت عدم نتیجه دلخواه از اداره ثبت، زن با ارائه سند رسمی لازم الاجرا می‌تواند به دادگاه صالح برای الزام زوج به پرداخت مهریه مراجعه و اقامه دعوا نماید. دادگاه نمی‌تواند به بهانه لازم الاجرا بودن قباله نکاح و امکان وصول مهر از طریق اجرای ثبت از رسیدگی به دعوای زن خودداری کند زیرا دادگستری مرجع تظلم خواهی عمومی است.
دانستنی های مطالبه مهریه
تا این جا متوجه شدیم که مهریه یک حق مالی است که بعد از ازدواج به زن تعلق می‌گیرد و زوجه می‌تواند آن را مطالبه نماید. مهریه می‌تواند به صورت عندالمطالبه یا عندالاستطاعه باشد که نوع آن (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) در زمان ثبت ازدواج تعیین می شود. عندالمطالبه یعنی این که هر زمان زوجه تقاضای مهریه نماید، مرد باید در اسرع وقت نسبت به پرداخت آن اقدام کند. اما اگر در مهریه عندالاستطاعه قرار گرفته است پرداخت مهریه با توجه به استطاعت مالی مرد صورت می‌گیرد. علاوه بر این که زوجه می‌تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفای وظایف زناشویی خودداری کند (حق حبس) برابر ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به محض وقوع عقد، زن مالک مهریه می‌شود.بنابراین مرد موظف به پرداخت می باشد. در نظر داشته باشید که مهریه همانند دیگر دیون است و باید پرداخت شود.
سخن پایانی
در مواردی بعد از طلاق، زوج موظف است مهریه را به صورت اقساط پرداخت کند ولی به دلیل عدم استطاعت مالی از پرداخت استکاف می کند. اگر پس ازطلاق، پدر زوج فوت کند. زوجه می‌تواند مهریه خود را از سهم الارثی که به زوج می رسد مطالبه کند. زیرا مهریه جزء دین همیشگی مرد به حساب می‌آید و الی البد در صورت عدم پرداخت به زوجه بدهکار است.
علت آن که بین می شود تا زمانی که پدر شوهر در قید حیات می باشد زن نمی تواند از سهم الارث همسر خود مالی را تحت عنوان مهریه دریافت کند. این است که تا هنگامی که وفات رخ ندهد رابطه ارث بری استقرار پیدا نمی کند. و مرد تسلط و مالکیتی بر اموال پدر خویش ندارد که بخواهد از آن سهمی را به همسر خود تحت عنوان مهریه بدهد.
دیدگاه کاربران
تا کنون دیدگاهی ثبت نشده است.
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت میکند!