کلاهبرداری در وکالت بلاعزل و نحوه ابطال

منظور از کلاهبرداری در وکالت بلاعزل چیست؟ یکی از عقود معین در قانون مدنی عقد وکالت است. وکالت بر اساس ماده 656 قانون مدنی یعنی شخصی به وکیلی در امری وکالت می دهد تا از طرف او و به نیابت از او اقداماتی را انجام دهد. ذات وکالت به گونه است که هر یک از وکیل و موکل هر زمان که بخواهد اقدام به فسخ آن کند. به عبارتی وکالت جزء عقود جایز است.

سوال اصلی اینجا مطرح می شود که آیا می توان عقد وکالت را به گونه تنظیم کرد که فسخ نشود؟ آیا عقد وکالت بلاعزل ممکن است؟

اگر وکیل با استفاده از وکالت بلاعزل کلاهبرداری کرد چه اقدامی باید انجام داد؟ آیا می توان عقد وکالت نامه بلاعزل را با این عنوان ابطال کرد؟

شما می توانید برای رسیدن به پاسخ سوالات فوق مقاله ذیل را مطالعه فرمایید.

تعریف وکالت

وکالت در لغت به معنی گرفتن جانشین و نایب می باشد. تعریف عقد وکاتل در ماده 656 قانون مدنی آمده است: وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می گیرد.

این نکته را مد نظر داشته باشید که وکالت عقدی جایز است یعنی هر یک از طرفین هر زمان که بخواهد می تواند عقد را برهم زند.

 وکالت به دو بخش تقسیم می شود:

الف) وکالت عام: یعنی موکل(شخصی که به وکیل وکالت می دهد تا از طرف او کاری را انجام دهد) به وکیل خو اختیار می دهد تا در تمامی امورات او دخالت کرده و اجازه در وکالت داشته باشد.

ب) وکالت خاص: در اینجا موکل اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی به وکیل خود اجازه می دهند تا تنها در بخش های مشخص شده وکالت کند و از طرف موکل اختیار داشته باشد.

در هر یک از این دو نوع وکالت اگر وکیل از حدود اختیارات خود خارج شود، دارای مسئولیت است.

وکالت بلاعزل و کلاهبرداری در وکالت بلاعزل

وکالت بلاعزل به صورت خیلی ساده یعنی؛ موکل در ضمن عقد وکالت یا بعد از هنگامی که وکالت را به وکیل خود می دهد در این صورت حق عزل وکیل را از خود می گیرد. وکالت نامه بلاعزل در جامعه افزایش یافته است. علت آن است که افراد جامعه راحت طلب شده اند و به این روانه شده اند. در این نوع وکالت در بیشتر پرونده ها بلا مشکل است. حتی این کار باعث می شود پرونده سریع تر به نتیجه برسد. مثل وکالت بلاعزل در طلاق که در ادامه بیشتر در این مورد صحبت می شود.

وکالت بلاعزل در دفاتر اسناد رسمی صورت می پذیرد و هر دو طرفین یعنی وکیل و موکل باید در دفترخانه باشند.

شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقالات ذیل را مراجعه فرمایید:

آیا راهی برای بلا اثر کردن وکالت بلاعزل وجود دارد؟

نحوه عزل وکیل در وکالتنامه های بلاعزل

شرایط خروج از کشور زوجه

فسخ وکالت بلا عزل

وکالت بلاعزل

انواع وکالت بلاعزل:

1. وکالت بلاعزل عام: یعنی شخصی که وکالت نامه را تنظیم کرده و شخصی را وکیل در تمام امور خود کند. می تواند به صورت بلاعزل این کار را انجام دهد.
2. وکالت بلاعزل خاص: طبق تعریفی که در بالا انجام گرفت؛ وکالت خاص یعنی تنها در امور معنی وکیل حق وکالت داشته باشد. در این صورت هم امکان دارد وکالت نامه به طریق بلاعزل باشد.
3. وکالت بلاعزل در حضانت: معمولا حضانت فرزند در صورت درخواست یکی از طرفین است. همان طور که می دانید حضانت دختر تا 7 سالکی با مادر است و از 7 سال تا 9 سال پدر است. و پسر هم تا 7 سال با مادر است و 7 تا 15 سال با پدر است. حال مادر می تواند بعد از 7 سالگی دختر حضانت را بلاعزل به پدر فرزند دهد. البته این نکته را مد نظر داشته باشید که دختر از 9 سال به بعد و پسر از 15 سال به بعد، خود تصمیم می گیرد که با کدام یک از والدین زندگی کند.
4. وکالت بلاعزل در طلاق: حق طلاق با مرد است و مرد ممکن است به زن وکالت در طلاق بدهد. که در عرف به آن حق طلاق می گویند. در این صورت ممکن است زوج به زوجه وکالت نامه بلاعزل در طلاق دهد. در این حالت زوجه به هر دلیلی می تواند تقاضای طلاق بدهد. بدون آن که نیاز به دلیل یا دلیل خاصی باشد.

کلاهبرداری و مجازات آن

منظور از کلاهبرداری این است که شخصی با استفاده از فریب راهی پیدا کند تا از اموال دیگران استفاده کند. به بیان ساده تر شخص فریبکار سوء نیت داشته باشد.

کلاهبرداری به دو نوع تقسیم می شود:

1) کلاهبرداری ساده: در اینجا مجازات شخص شامل علاوه بر رد مال به 1 تا 7 سال حبس و همچنین جزای نقدی برابر مالی که اخذ کرده است جریمه می شود.

2) کلاهبرداری مشدد: حبس از 2 تا 10 سال و محرومیت ابدی از خدمات عمومی و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است.

تعیین زمان در وکالت بلاعزل

وکالت بلاعزل نیز همانند وکالت نامه عادی دارای مدت زمان خاصی است. حال این مدت می توانند تا پایان عمر طرفین باشد؛ یا اینکه محدود ه زمان خاصی باشد: مثلا عقد وکالت بلاعزل تا 1 سال.

حسب اینکه عقد وکالت بلاعزل به این راحتی قابل فسخ شدن نیست؛ لذا توصیه می شود که برای آن مدت زمانی خاص در نظر گرفته شود. منظور آن است که مدت محدودی داشته باشد.

ضم امین در وکالت بلاعزل

یکی دیگر از طرقی که می توان با آن به مقابلهی با وکالت بلاعزل رفت، ضم امین برای وکیل بلاعزل است. در این حالت موکل با مراجعه به دفتر اسناد رسمی یک وکیل ثانی به وکیل بلاعزل اول ضمیمه می کند. تا بدین نحو جلوی اعمال او را بگیرد. به این حالت ضم امین می گویند. ضم امین یعنی وکیلی که به صورت بلاعزل وکالت را قبول کرده است، بدون اجازه و تنفیذ وکیل دوم امکان هیچ کاری را ندارد و اعمال او در این صورت نافذ و صحیح نیست.

این روش یکی از کارهای پیچیده برای جلوگیری از افراط و تفریط وکیل بلاعزل است که امری پیچیده است.

نکات مهم در مورد کاهش مشکلات بلاعزل

همان طور که مشاهده فرمودید وکالت بلاعزل دارای حساسیت های زیادی است در نتیجه در زمان انعقاد عقد باید بیشترین دقت را داشته باشیم. چرا که عواقب بسیار جدی دارد. و قابل جبران نیست. قرار است در اینجا به چند مورد اشاره کنیم که تا حد ممکن عقد خوبی را منعقد کنیم و از عواقب آن جلوگیری کنیم:

1. مشورت با وکیل متخصص در زمینه مد نظر.
2. مراجعه به دفتر اسناد رسمی آشنا یا حداقل دارای حسن شهرت.
3. اگر قرارداد خرید و فروش است سریعا سند منتقل شود.
4. از وکالت نامه دو نسخه تهیه شود یکی در دست موکل و یکی در دست وکیل باشد.
5. مدت خاصی را برای عقد ذکر کنیم؛ یعنی مادام العمر نباشد.
6. در عقد ذکر شود که هر یک از طرفین فوت کند عقد منفسخ شود.
7. متن قرارداد به دقت مطالعه شود.
8. موضوعات و عناوین بلاعزل را بیان کنیم.

متن وکالت تام الاختیار بلاعزل

ابتدا مشخصات موکل اعم از:

• نام و نام خانوادگی
• نام پدر
• مشخصات کارت ملی و شماره شناسنامه
• تلفن همراه
• همچنین این نوع از وکالت قید شود

سپس مشخصات وکیل اعم از:

• نام و نام خانوادگی
• نام پدر
• مشخصات کارت ملی و شماره شناسنامه
• تلفن همراه

بعد از این که این موارد قید شد به سراغ متن اصلی قرارداد می رویم:

اینجا باید به تام الاختیار بودن وکالت اشاره شود.که وکیل نماینده تام الاختیار موکل خود مثلا در خرید و فروش ملک او است. سپس حیطه اختیارات وکیل قید شود.

نحوه ابطال وکالت بلاعزل

وکالت نامه عادی بر خلاف وکالت نامه بلاعزل هر زمان که موکل بخواهد می تواند اقدام به فسخ وکالت نامه کند.

طبق رویه هایی که موجود است ممکن است چند علت برای ابطال وکالت نامه بلاعزل صورت گیرد:

کلاهبرداری در وکالت بلاعزل یا غیر آن باشد.

ب) وکیل شرایط مطروحه در وکالت نامه را رعایت نکرده باشد. یعنی افراط و تفریط کرده باشد.

ج) حجر یا فوت احد طرفین.

د) استعفای وکیل: در این مورد چون موکل این حق را از خود گرفته است هیچ اقدامی نمی تواند انجام دهد. هیج مسئولیتی در قبال این امر برای وکیل ایجاد نمی شود. و تنها کاری که باید انجام دهد این است که به موکل خود اطلاع دهد که اقدام به استعفا کرده است.

ه) ازبین رفتن موضوع با انجام موضوع وکالت.

و) اقاله عقد بلاعزل: یعنی طرفین به دفتر اسناد رسمی می روند و با یکدیگر اقدام به بی اثر شدن عقد کنند.

ز) پایان مدت عقد وکالت در صورت مدت دار بودن عقد وکالت.

رای وحدت رویه در خصوص ابطال وکالت بلاعزل

رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری
الف – به موجب نظریه شماره ۷۰۲/۳۰/۸۱ مورخ ۲۲/۳/۱۳۸۱ فقهاء محترم شورای نگهبان مفاد بخشنامه شماره ۳۵۱۶۱/۳۴/۱مورخ ۷/۱۱/۱۳۸۰ سازمان ثبت اسناد واملاک کشور مغایر با موازین شرع شناخته نشده است. بنابراین موردی برای ابطال بخشنامه مذکور در اجرای قسمت اول ماده ۲۵ قانون دیوان عدالت اداری وجود ندارد .
ب – باعنایت به احکام قانونی مدنی در مبحث وکالت به ویژه ماده ۶۷۸آن قانون، وکالت عقدی جایز است و به صراحت ماده ۶۷۹ قانون مذکور (موکل می تواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند، مگر این که وکالت وکیل یا عدم عزل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد.) بنابراین قسمت آخر بخشنامه شماره ۳۴۱۶۱/۳۴/۱ مورخ ۷/۱۱/۱۳۸۰ سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در حدی که مبین عدم اعتبار عزل وکیل بدون شرط آن ضمن عقد خارج لازم است، خلاف مقررات فوق الذکر تشخیص داده می شود و به استناد قسمت دوم ماده ۲۵ قانون دیوان عدالت اداری ابطال می گردد .
رئیس هیئت عمومی دیوان عدالت اداری – دری نجف آبادی

سخن پایانی

کلاهبرداری در وکالت بلاعزل یعنی موکل در ضمن عقد وکالت یا بعد از هنگامی که وکالت را به وکیل خود می دهد در این صورت حق عزل وکیل را از خود می گیرد. در این میان دیگر امکان عزل وکیل وجو ندارد. حال در این میان ممکن است وکیلی از این موقعیت سوء استفاده کند و اعمال ناپسندی انجام دهد.

جهت جلوگیری این امر کاری نمی توان کرد مگر این که خود موکل موضوع وکالت نامه را انجام دهد. در این صورت وکیل دیگر نمی تواند کاری کند. مثلا اگر موضوع عقد وکالت در فروش 5 باب منزل مسکونی است؛ اگر موکل متوجه عمل وکیل شود خود او می تواند به فروش رساند.

خدمات گروه وکلای حق وران
ما در گروه وکلای حقو وران تمامی خدمات در حوزه وکالت مانند وکیل ملکی – وکیل شرب خمر – وکیل خانواده و… را ارائه می نماییم شما میتواند از بخش رزرو وقت مشاوره با وکلای ما در ارتباط باشید.