ماده ۱۳۱۲
احکام مذکور در فوق در موارد ذیل جاری نخواهد بود:
۱) در مواردی که اقامه شاهد برای تقویت یا تکمیل دلیل باشد مثل این که دلیلی بر اصل دعوت موجود بوده ولی مقدار یا مبلغ مجهول باشد و شهادت بر تعیین مقدار یا مبلغ اقامه گردد.
۲) در مواردی که به واسطه حادثه گرفتن سند ممکن نیست از قبیل حریق و سیل و زلزله و غرق کشتی که کسی مال خود را به دیگری سپرده و تحصیل سند برای صاحب مال در آن موقع ممکن نیست.
۳) نسبت به کلیه تعهداتی که عادتاً تحصیل سند معمول نمیباشد مثل اموالیکه اشخاص در مهمانخانه‌ها و قهوه خانه‌ها و کاروانسراها و نمایشگاه‌ها می‌سپارند و مثل حق‌الزحمه اطباء و قابله همچنین انجام تعهداتی که برای آن عادتا تحصیل سند معمول نیست مثل کارهایی که بمقاطعه و نحو آن تعهد شده اگر چه اصل تعهد به موجب سند باشد
۴) در صورتی که سند به واسطه حوادث غیر منتظره مفقود یا تلف شده باشد.
۵) در موارد ضمان قهری و امور دیگری که داخل در عقود و ایقاعات نباشد.
