ملاقت فرزند بعد طلاق یکی از مباحث طلاق بین زوجین دارای فرزند است. بعد از طلاق حضانت از یکی از والدین گرفته شده و به دیگری داده می‌شود. شخصی که حضانت ندارد به موجب قانون، این حق را دارد تا بتواند با فرزند خود ملاقات کند. زیرا که ملاقات با طفل حق فطری والدین است و هیچ کس نمی‌تواند آن ها را از این حق محروم نماید.
نکته مهمی که در ملاقات با فرزند مطرح می‌شود زمان و مکان مناسب ملاقات فرزند می‌باشد که معمولا با توجه به روحیات طفل انتخاب می‌شود. چنانچه والدین بر سر انتخاب زمان و مکان با یکدیگر به توافق نرسند انتخاب زمان و مکان مناسب به عهده قاضی پرونده می‌باشد.
ملاقات با طفل
همچنین ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی به مسئله ملاقات با طفل پرداخته است مطابق این ماده در صورتی که به علت طلاق یا به هر جهت دیگر ابوین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند. هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نمی‌باشد حق ملاقات طفل خود را دارد. تعیین زمان و مکان ملاقات و سایر جزئیات مربوط به آن در صورت اختلاف بین ابوین با محکمه است.
این ماده مشخص کرده است که هر کدام از والدین می‌توانند با فرزند خود ملاقات داشته باشند و شخصی که حضانت دارد نمی‌تواند از این ملاقات جلوگیری کند. همچنین در صورتی که والدین بر سر مکان و زمان ملاقات توافق نداشته باشند. انتخاب زمان و مکان مناسب به عهده قاضی می‌باشد. قاضی مکلف است با توجه به شرایط و مصالح کودک مکان مناسب را برای ملاقات با طفل تعیین نماید.
مدت زمان ملاقات را می‌توان افزایش یا کاهش داد. در این صورت باید دادخواست افزایش یا کاهش زمان ملاقات را به دادگاه ارائه کرد. که دادگاه بر اساس مصالح کودک حکم به افزایش یا کاهش زمان ملاقات می‌دهد.
چنانچه والدین بعد از طلاق بر سر مکان ملاقات با فرزند، به توافق نرسند. ممکن است ملاقات در محل کلانتری و یا بهزیستی انجام شود.
ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده چنین مقرر داشته هرگاه مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند. مانع ملاقات طفل با اشخاص ذیحق شود برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه ۸ و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می‌شود.
با توجه به این ماده هر یک از والدین که مسئولیت حضانت فرزند بر عهده آنها می‌باشد. باید در قبال فرزند مسئولیت‌های خود را تمام و کمال انجام دهند. همچنین نمی‌توانند مانع از این شوند که فرزند با اشخاص ذیحق دیگر ملاقات داشته باشد.
عدم تمایل فرزند به ملاقات با والدین
گاهی به علت مشکلات و دعواهای پیش آمده در زندگی مشترک کودک بعد از طلاق تمایلی به دیدن والدین خود ندارد این عدم تمایل گاه نسبت به ملاقات با مادر و گاه نسبت به ملاقات با پدر می‌باشد.
عدم تمایل فرزند به ملاقات با مادر:
چنانچه فرزند تمایلی به ملاقات با مادر خود نداشته باشد می‌توان با مشورت از روانشناسان موجود در مراکز بهزیستی مکان بهزیستی را برای ملاقات فرزند با مادر خود در نظر گرفت. همچنین می‌توان به دادگاه خانواده دادخواست کاهش زمان ملاقات را ارائه داد که در این صورت شخصی که عهده‌دار حضانت است. دیگر در معرض اتهام ممانعت از ملاقات طفل قرار نمی‌گیرد.
عدم تمایل طفل به ملاقات با پدر:
قبل از هر چیز باید به این نکته توجه داشت حتی اگر حضانت فرزند با پدر نباشد و فرزند نیز تمایلی به ملاقات با پدر نداشته باشد. کماکان پدر بر فرزند ولایت قهری خود را دارد و حضانت تداخلی با ولایت ندارد.
بعد از طلاق ممکن است فرزند تمایلی به ملاقات با پدر خود نداشته باشد. در این صورت می‌توان دادخواست کاهش مدت زمان ملاقات را به دادگاه خانواده ارائه داد.
نکته حائز اهمیت این است که حضانت فرزندان تا زمانی است که به سن بلوغ برسند. با توجه به این نکته حضانت دختران تا سن ۹ سالگی و حضانت پسران تا سن ۱۵ سالگی می‌باشد. و بعد از آن دختر و پسر حق انتخاب دارند تا با کدام یک از والدین خود زندگی کنند همچنین بعد از سن بلوغ دیگر نمی‌توان فرزند را مجبور به ملاقات با والدین خود کرد. زیرا حضانت و ملاقات با والدین فقط تا قبل از رسیدن به سن بلوغ موضوعیت دارد.
تاثیر تغییر محل سکونت در حضانت
بر اساس قانون شخصی که حضانت ندارد حق ملاقات با فرزند خود را دارد و عدم حضانت مانعی برای ملاقات با فرزند نمی‌باشد. اما گاهی شخصی که حضانت را بر عهده دارد اقدام به تغییر محل اقامت خود و فرزند می‌نماید. که این امر باعث می‌شود حق ملاقات با فرزند تحت تاثیر قرار بگیرد.
شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به عناوین ذیل مراجعه فرمایید:
ضمانت اجرای کیفری ممانعت از ملاقات فرزند
نمونه دادخواست دستور موقت ملاقات با فرزند
حضانت فرزند در صورت تغییر محل زندگی توسط پدر
ماده ۴۲ قانون حمایت خانواده چنین بیان می کند:
صغیر و مجنون را نمی‌توان بدون رضایت ولی ،قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده است. از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلا به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد. مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند و با در نظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذیحق این امر را اجازه دهد. دادگاه در صورت موافقت با خارج کردن صغیر و مجنون از کشور، بنا بر درخواست ذینفع، برای تضمین بازگرداندن صغیر و مجنون تامین مناسبی اخذ میکند.
بر اساس این ماده هیچکس حق ندارد محل اقامت فرزند را تغییر دهد. زیرا که باعث جلوگیری از ملاقات فرزند شود و حق طرف مقابل تضیع می‌گردد. همچنین ممکن است این عمل برخلاف مصلحت طفل باشد.
برخلاف تصور عموم که فکر می‌کنند پدر در زمان حضانت خود می‌تواند محل اقامت فرزند خود را تغییر دهد. این باور، باور غلطی‌ست و در قانون مدنی ایران این موضوع ممنون شده است.
مطابق قانون مدنی ایران ولایت قهری فرزند با پدر می‌باشد اما این موضوع باعث نمی‌شود. که پدر محل اقامت فرزند را تغییر دهد و صرفا می‌تواند فرزند را به محل اقامت توافق شده بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق ببرد. پس مسائلی از قبیل انتقالی گرفتن پدر از یک شهر به شهر دیگر یه مهاجرت سبب تغییر محل سکونت فرزند نمی‌شود. و پدر صرفا زمانی می‌تواند محل سکونت فرزند را تغییر دهد که دادگاه با رعایت مصلحت طفل این امر را اجازه دهد. در این زمان مادر می‌تواند از دادگاه تقاضای تامین خواسته متناسب جهت بازگرداندن طفل نماید.
حضانت فرزند در صورت تغییر محل زندگی توسط مادر
بر اساس قانون مدنی ایران و به دلیل رعایت یازهای جسمی و روانی طفل حضانت فرزند دختر و پسر تا ۷ سالگی با مادر می‌باشد و مادر باید زمینه ملاقات طفل با پدر را فراهم آورد به همین دلیل مادر از انتقال محل اقامت کودک به شهر دیگر ممنوع شده است زیرا که انتقال محل سکونت در ملاقات طفل با پدر تاثیرگذار است این موضوع می‌تواند باعث صدمات روحی و عاطفی به فرزند شود.
از ماده ۴۲ قانون حمایت خانواده استنباط می‌شود ه مادر بدون کسب رضایت پدر نمی‌تواند محل اقامت طفل را تغییر دهد و باید در محل اقامت توافق شده قبل از وقوع طلاق سکونت داشته باشد مگر اینکه دادگاه تغییر محل اقامت را به مصلحت طفل بداند و با در نظر گرفتن حق ملاقات برای پدر اجازه به این امر دهد.
بنابراین مادر تنها در یک صورت اجازه تغییر اقامتگاه فرزند را دارد آن هم زمانی است که دادگاه آن را به مصلحت فرزند بداند. در این شرایط پدر می‌تواند برای جلوگیری از سوءاستفاده مادر از این موضوع درخواست تامین مناسب از دادگاه بدهد که بازگرداندن فرزند توسط مادر تضمین شود.
ملاقات فرزند در صورت تغییر محل زندگی
همانطور که قبلاً هم بیان شد با توجه به ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی در صورتی که به علت طلاق یا به هر جهت دیگر و بین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند هر یک از اولین که طفل تحت حضانت او نمی‌باشد حق ملاقات طفل خود را دارد تغییر زمان و مکان ملاقات و سایر جزئیات مربوطه به آن در صورت اختلاف بین ابوین با محکمه است.
قانون حمایت خانواده با توجه به این ماده اقدام به پیش بینی دو حکم کرده است:
- ممانعت از ملاقات فرزند
- ممانعت از استرداد فرزند
این دو حکم با ملاقات فرزند در صورت تغییر محل اقامت ارتباط پیدا میکند.
مامانت از ملاقات فرزند ممکن است جزای نقدی به همراه داشته باشد و ممانعت از تحویل فرزند ممکن است باعث صدور حکم بازداشت شود.
بر اساس ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده هر کس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد، حسب تقاضای ذینفع و به دستور دادگاه صادر کننده رای نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می‌شود.
با توجه به این ماده چنانچه پدر یا مادر اقدام به تغییر محل اقامت فرزند نمایند و از تحویل طفل یا استرداد او ممانعت به عمل آورند دادگاه می‌تواند حکم بازداشت شخص متخلف را صادر نماید.
همچنین مطابق ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده هرگاه مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خود خودداری کند یا مانع ملاقات طفل با اشخاص ذی حق شود، برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه ۸ و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می‌شود.
ضمانت اجرای تغییر محل اقامت
ماده 41 قانون حمایت خانواده چنین بیان داشته:
هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات راجع به ملاقات، حضانت، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت او است یا در صورتی که مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذیحق شود، می‌تواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری امر حضانت به دیگری یا تعیین شخص ناظر با پیش‌بینی حدود نظارت وی با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند.
تبصره – قوه قضائیه مکلف است برای نحوه ملاقات والدین با طفل ساز و کار مناسب با مصالح خانواده و کودک را فراهم نماید.
آیین‌نامه اجرائی این ماده ظرف شش‌ماه توسط وزارت دادگستری تهیه می‌شود و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.
با توجه به این ماده چنانچه شخصی که حضانت طفل را بر عهده دارد از ملاقات طفل توسط اشخاص ذینفع ممانعت به عمل آورد، ممکن است به تشخیص دادگاه از او سلب حضانت شود یا شخص ثالثی به عنوان ناظر بر عملکرد او انتخاب شود.
سخن پایانی
مسئله حضانت و ملاقات فرزند بعد طلاق از موضوعاتیست که بعد از طلاق مطرح می‌شوند. این حقی است برای آن فردی که حضانت را در اختیار ندارد. تنها زمانی می شود فرد را از این حق منع کرد که علتی باشد و دادگاه آن را خلاف مصلحت فرزند بداند. گاه ممکن است که فزرند تمایلی به دیدار با مادر یا پدر نداشته باشد. که این موضوع با روانشناس حل می شود. اما نسبت به پدر دقت کنید که باعث از بین رفتن ولایت قهری نمی شود.
دیدگاه کاربران
تا کنون دیدگاهی ثبت نشده است.
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت میکند!