مراحل انحصار وراثت کاری پیچیده و زمان بر است و نیاز به دانش و تخصص کافی دارد. بعد از فوت شخص افراد به جای مانده از متوفی که معمولا فرزندان، همسر ، پدر و مادر و غیره هستند از شخص ارث می برند.
میزان سهمی که هر کدام از افراد دارند با توجه به طبقه آنها متفاوت است. در اولین اقدام در حصر وراثت اخذ گواهی شخص و سپس ثبت دادخواست حصر وراثت است. از آنجا که مقوله انحصار وراثت مبحثی تخصصی ست و گاهی اوقات منجر به اختلاف بین وراث میشود، بهتر است امور خود را به یک وکیل ارث بسپارید.
مراحل انحصار وراثت
گام اول آماده کردن مدارک مورد نیاز
انحصار وراثت مطابق با طبقات ارث انجام میشود. طبقات ارث یکی از مهم ترین معیارهای انحصار وراثت است. بعد از فوت متوفی، وراث او باید مراحل انحصار وراثت را طی کنند تا بتوانند گواهی انحصار وراثت را دریافت نمایند.
مراحل انحصار وراثت شامل:
- گرفتن گواهی فوت و تکمیل مدارک
- دادخواست انحصار وراثت در دفتر خدمات قضایی
- مراجعه به شورای حل اختلاف
- مشخص شدن ورثه و اموال
- تایید وراثت
- تایید مالیات بر ارث
- صدور گواهی انحصار وراثت
- تحریر ترکه
- تقسیم ترکه
مدارک مورد نیاز انحصار وراثت:
- شناسنامه و کارت ملی باطل شده شخص متوفی
- گواهی فوت متوفی
- استشهادیه محضری شامل تعداد و نام تمامی وراث
- شناسنامه و کارت ملی وراث همراه با کپی
- وصیت‌نامه در صورت موجود بودن
- کپی عقدنامه متوفی در صورت تاهل
ثبت دادخواست در دفتر خدمات قضایی:
امروزه خدمات مربوط به دادگاه‌ها در دفاتر خدمات قضایی صورت می‌پذیرد و این امکان برای افراد فراهم شده تا بدون نیاز به مراجعه به محاکم یا دادسراها برای طرح شکایت یا ثبت داد خواست و یا سایر خدمات قضایی از خدمات الکترونیک دفتر خدمات قضایی بهره‌مند شود.
طی کردن مراحل انحصار وراثت در دفاتر خدمات قضایی باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه افراد میشود و روشی مناسب و کارآمد برای درخواست انحصار وراثت به شمار می‌آید.
انجام تمام مراحل انحصار وراثت از طریق دفاتر خدمات قضایی امکان‌پذیر است.
ارجاع پرونده به شورای حل اختلاف صالح:
بعد از درخواست صدور گواهی و ارائه مدارک قانونی ، شورای حل اختلاف گواهی نهایی انحصار وراثت را صادر میکند.
شورای حل اختلاف به عنوان یک مرجع قضایی وظیفه رسیدگی، صدور حکم و حل و فصل اختلافات را به عهده دارد. این شورا زیر نظر قوه قضاییه فعالیت میکند و تلاش میکند تا در بین طرفین ، سازش ایجاد کند .
هر شورا از سه عضو اصلی و دو عضو علی‌البدل تشکیل شده است و از قانون مختص خود با عنوان قانون شورای حل اختلاف برای صدور گواهی انحصار وراثت پیروی میکند.
انتشار آگهی در روزنامه کثیرالانتشار:
برای مطالبه سهم الارث توسط وراث و تصرف آن ، ابتدا لازم است سهم الاث هر یک از وراث در دادگاه اثبات شود.
دادگاه بعد از رسیدگی، گواهینامه‌ای با نام تصدیق انحصار وراثت صادر مینماید و در اختیار اشخاص ذینفع قرار میدهد.
این موضوع تحت عنوان آگهی حصر وراثت باید در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار چاپ شود.
انحصار وراثت در حقوق یعنی معلوم نمودن تعداد وراث متوفی توسط مراجع ذی صلاح .
بعد از فوت فرد، موضوع توسط اداره ثبت احوال ثبت میشود و شناسنامه فرد باطل می‌گردد .
در مرحله بعد وراث به شورای حل اختلاف مراجعه می‌کنند و فرم مخصوص انحصار وراثت دریافت و اسامی افرادی که از متوفی ارث می‌برند را با مشخصات کامل و نسبت آنها با متوفی در فرم درج می‌نمایند.
سپس مدارک و مستندات خود را پیوست می‌نمایند و همراه دو شاهد که متقاضیان ارث را می‌شناسند به دفاتر اسناد رسمی می‌برند تا آنها با گواهی امضا، وراثت را تایید نمایند.
وراث باید فهرست کلیه اموال و دارایی های منقول و غیرمنقول متوفی را به اداره دارایی منطقه محل سکونت متوفی ارائه داده تا گواهی مالیات بر ارث دریافت نمایند.
فرد متقاضی همراه مدارک متقاضیان دریافت ارث و استشهادیه شهود به دادگاه محل سکونتش مراجعه کرده و درخواست صدور گواهی انحصار وراثت را به قاضی ارائه میدهد.
بعد از بررسی اسناد و مدارک توسط قاضی ، باید یک نوبت آگهی در روزنامه های کثیر الانتشار با هزینه فرد متقاضی به چاپ برسد ، تا اگر فردی اعتراض و یا ادعایی درباره این پرونده و اموال فرد متوفی داشته باشد ظرف مدت یک ماه ، به دادگاه مراجعه کند و حقی از او ضایع نشود.
پس از این مدت اگر کسی ادعایی نداشته باشد قاضی با صدور گواهی انحصار وراثت ، سهم الاث را بر اساس نسبت وراث با متوفی تعیین خواهد کرد.
گواهی انحصار وراثت:
بعد از اینکه مراحل انحصار وراثت انجام شد ، گواهی انحصار وراثت آماده و به وراث ارسال میشود.
گواهی حصر وراثت:
بعد از اینکه مراحل انحصار وراثت انجام شد،گواهی انحصار وراثت آماده و به وراث ارسال میشود.
گواهی حصر وراثت دو نوع است: گواهی انحصار وراثت محدود و گواهی انحصار وراثت نامحدود.
اگر میزان اموال متوفی کمتر از مبلغی معین باشد این گواهی ،گواهی انحصار وراثت محدود است و برای انجام امور و پرداخت دیون معنوی خرج میشود.
اگر میزان دارایی و ماترک متوفی از حدی بیشتر باشد ،گواهی انحصار وراثت نامحدود استفاده میشود.
این کار برعکس گواهی محدود ، کمی زمان‌بر است، زیرا شورای حل اختلاف با انتشار خبر در روزنامه باید از وجود تمامی وراث اطمینان حاصل کند.
لازم به ذکر است که مرحله آگهی یک ماه زمان لازم دارد.
شاید به خواندن این مطالب نیز علاقمند باشید:
- انحصار ورثه
- انحصار وراثت
- انحصار وراثت بدون حضور برخی از ورثه
- نمونه شکوائیه تحصیل گواهی حصر وراثت بر خلاف واقع
- نمونه رای تحصیل گواهی حصر وراثت بر خلاف واقع
قانون جدید انحصار وراثت در سال ۱۴۰۳
قوانین مربوط به گواهی انحصار وراثت در قانون تصدیق انحصار وراثت و قانون امور حسبی موجود است.
اما بر اساس تصویب کمیسیون تلفیق برنامه هفتم، شرایط اخذ گواهی انحصار وراثت برای سال ۱۴۰۳ تغییر کرده است .
طبق این مصوبه گواهی انحصار وراثت ، بدون حضور بستگان متوفی و بر اساس داده‌ها و اطلاعات موجود رسمی بلافاصله بعد از فوت، به وراث یا هر شخص ذینفعی ارائه خواهد شد.
حداکثر زمان برای ثبت فوت شخص و ارسال گواهی انحصار وراثت ۲۰ روز عنوان شده است .
اطلاعات متوفی باید به سامانه‌های ذی ربط ارسال گردد.
گواهی انحصار وراثت ظرف ۱۰ روز بعد از ابلاغ ، قابل اعتراض می‌باشد.همزمان دعوای اثبات نسب و تنفیذ وصیت‌نامه و نظایر آن نزد محاکم قابل طرح است.
سازمان ثبت احوال کشور مکلف است پس از ثبت امضای وصیت نامه رسمی ، رونوشت آن را به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ارسال نماید.
این سازمان گواهی حصر وراثت را پس از صدور ، به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، سازمان امور مالیاتی کشور، سازمان بورس و اوراق بهادار، بانک مرکزی و سایر دستگاه‌های ذیصلاح اعلام مینماید .
سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گواهی حصر وراثت را بلافاصله پس از دریافت در سامانه جامع اسناد و املاک کشور به ثبت میرساند.
گواهی تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث:
مطابق با ماده ۲۶ قانون مالیات‌های مستقیم ، وراث متوفی (به صورت فردی یا جمعی) یا ولی یا امین یا قیم یا نماینده قانونی آنها موظفند لیستی دقیق از ماترک متوفی شامل دیون و بدهی ها و مطالبات و دارایی ها تهیه نمایند و به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.
مدارک لازم برای اظهارنامه مالیات بر ارث
- اسناد مربوط به بدهی‌ها و مطالبات متوفی
- کلیه اوراقی که مثبت حق مالکیت متوفی نسبت به اموال و حقوق مالی است.
- ارائه آخرین وصیت‌نامه متوفی (اگر وصیت‌نامه موجود باشد.)
- در صورتی که اظهارنامه از طرف وکیل یا قیم یا ولی داده شود ارائه وکالت‌نامه یا قیم‌نامه لازم است.
- ارائه گواهی فوت از مراجع ذی‌ربط
سخن پایانی
انحصار وراثت دارای مراحلی می باشد. اولین گام در انحصار وراثت دریت گواهی انحصار وراثت می باشد. اولین گام برای دریافت این گواهی در دست داشتن گواهی فوت می باشد. این نکته را در نظر داشته باشید که برای دریافت گواهی حصر وراثت اقدام یکی از ورثه کفایت می کند و نیازی به حضور تمامی افراد در انجام این امر لازم نیست.
شما برای این که ترکه را بین خود تقسیم کنید باید این گواهی را در دست داشته باشید چرا که این گواهی به معنی مجوز برای تقسیم ارث است.
دیدگاه کاربران
تا کنون دیدگاهی ثبت نشده است.
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت میکند!