مجازات قتل در حالت مستی دارای پیچیدگی خاصی است. چرا که شرایط گوناگون مجرم می تواند در نتیجه ی تعیین مجازات نقش داشته باشد. با اینکه خود قتل در حالت عادی مستوجب قصاص می شود اما در حالت مستی ممکن است اما و اگر هایی داشته باشد. مثلا برخی از فقها می گویند شخص در این حال از خود اراده ای نداشته است. اما در سمتی دیگر در صورتی که ثابت بشود شخص برای ارتکاب به این عمل مست کرده است علاوه بر مجازات قصاص، دربرگیرنده مجازات شرب خمر نیز می شود.
هم چنین قتل در حالت مستی در رانندگی نیز مجازات هایی را دارد که راهکارهای قانونی نیز برای آن تعریف کرده اند. به هرحال این مسئله دارای پیچیدگی های خاصی است که با جزئیات بیشتر درباره قوانین مربوط به آن سخن خواهیم گفت.
مفاد قانونی برای مجازات قتل در حالت مستی
مطابق ماده ۵۳ قانون مجازات اسلامی اگر کسی بر اثر شرب خمر مسلوب الاراده شود؛ لکن ثابت شود که شرب خمر به منظور ارتکاب جرم است؛ مجرم علاوه بر مجازات استعمال شرب خمر به مجازات جرمی که مرتکب شده نیز محکوم خواهد شد.
همچنین مستند به ماده ۲۲۴ قتل در حالت مستی موجب قصاص است مگر اینکه ثابت شود که در اثر مستی به کلی مسلوب الاختیار بوده و قصد از او سلب شده و قبلاً برای چنین عملی خود را مست نکرده باشد.
می توان بر اساس این قوانین نتیجه گرفت که در صورتی که قتل در حالت مستی صورت گرفته باشد مستوجب قصاص نفس است. مگر اینکه شخص متهم بتواند دفاعی را برای عدم اثبات این موضوع ارائه کند.
چرا که باید این موضوع را به صورتی اثبات کند که در زمان ارتکاب جرم قتل به طور کامل فاقد اراده بوده است. چرا که در غیر این صورت عواقب جدی برای شخص که قتل را در حالت مستی انجام داده است وجود خواهد داشت و نمی تواند هیچ گونه دفاعی از این جرم او را مبرا سازد. لذا با اثبات این موضوع که اراده خود را در ارتکاب جرم از دست داده است ممکن است از عواقب به این جرم در برابر قانون در امان باشد.
شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر به عناوین ذیل مراجعه فرمایید:
حداقل و حداکثر مجازات رانندگی در حالت مستی
مجازات شرب خمر برای بار اول تا چهارم
دیدگاه فقها در خصوص مجازات قتل در حالت مستی
برخی از فقها عمل قتل در حالت مستی را برای شخص به عنوان سلب مسئولیت نمی شناسند. ولی با این حال هم برخی دیگر حالت مستی را منجر به قصاص نمی دانند. چرا که فرد مست می تواند مسلوب الاراده باشد یا اینکه واقعاً برای این شرایط اقدام نکرده باشد.
چرا که جرایم مختلف درسه گروه تقسیم بندی می شوند:
- جرایمی که علیه شخص اتفاق می‌افتد
- جرایمی که علیه اموال اتفاق می افتد.
- جرایمی که علیه امنیت اتفاق می‌افتد.
بر همین اساس قتل هم به سه دسته تقسیم می شود:
- قتل عمد
- قتل غیر عمد
- قتل خطای محض
بر اساس این مواردی که در بالا اشاره شد در قتلی که در شرایط مذکور اتفاق می‌افتد می تواند شبه عمد باشد یعنی می تواند خطای محض محسوب شود.
جالب است بدانید در ماده ۲۹۱ قانون مجازات اسلامی هم به این مورد اشاره می شود و امکان خطای محض وجود دارد. در نتیجه هیچکدام از این موارد دارای مجازات قصاص نخواهند بود.
در برخی حالات ممکن است به کسی به اجبار مشروب بنوشانند در این شرایط فرد مصرف کننده مسئولیتی در برابر جرم خود ندارد؛ چرا که تحت فشار اقدام به مصرف کرده است.
گاهی ممکن است شخص مرتکب از عمد اقدام به شرب خمر کرده باشد و اراده خود را از دست نداده است. در واقع شخص از جرم ارتکابی خود مطلع است و عمل ارتکابی و خود را ادراک کامل داشته است. لذا در این گونه موارد اینکه شخص مرتکب جرمی فتل شده است و مشمول مجازات خواهد بود.
تصادف منجر به مرگ در حالت مستی
یکی دیگر از حالاتی که ممکن است اتفاق بیفتد زمانی است که شخص مست در حالت رانندگی تصادف منجر به فوت دارد. از آنجایی که غیر عمد است:
مطابق مفاد قانونی ۷۱۴ و ۷۱۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی مصوب در سال ۱۳۷۵ راننده به بیش از دو سوم حداکثر مجازات محکوم خواهد شد. همچنین حداکثر مجازات حبس طبق ماده قانونی دو سال می باشد.
ضمنا قاضی برای راننده می تواند تا ۵ سال حبس وی را افزایش دهد. یکی دیگر از محرومیت های شخص مرتکب محرومیت از رانندگی به مدت یک تا پنج سال خواهد بود و نهایتاً مطابق با درخواست اولیای دم موظف به پرداخت دیه می باشد.
چرا که شما با کمک یک وکیل متخصص می توانید با ارائه راهکار هایی نظیر استفاده از پوشش های بیمه شخص ثالث برای پرداخت دیه به اولیای دم استفاده کنید و یا از راهکارهای قانونی موثر در کاهش پرداخت جرایم بهره ببرید.
نکته قابل توجه اینکه علاوه بر مجازات قتل غیر عمد شخص مرتکب به جرم مجازات رانندگی در حالت مستی محکوم میشود + مجازات مصرف شرب خمر + اگر خلاف های دیگری نظیر سرعت غیر مجاز وقتی غیر مجازی تخطی های دیگری صورت گرفته باشد؛ شخص مجرم اعمال قانون خواهد شد. به عنوان مثال اخذ نمره منفی برای رانندگان خودروهای عمومی یاسنگین، توقیف خودرو و…
سخن پایانی
اعمال مجازات قتل در حالت مستی دارای حالات متفاوتی است که در هر نوع جرمی متفاوت است. همانطور که در مطالب بالا گفته شد؛ بین فقها اختلاف است و بعضی کلا رافع مسئولیت دانسته اند و بعضی با توجه به شرایطی مستی را رافع دانسته اند.
به عنوان مثال اگر فردی به قصد مست کرده باشد تا اقدام به فعل ممنوعی کند در این حالت علی القاعده نباید رافع مسئولیت دانست؛ اما اگر فرد را به اجبار مست کرده باشند در این صورت فرد مجازات نمی شود چرا که او مسلوب الاختیار بوده است.
دیدگاه کاربران
تا کنون دیدگاهی ثبت نشده است.
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت میکند!