ممکن است برای شما یا اطرافیانتان پیش آمده باشد که ناگهان پیامی مبنی بر واریز پولی به حسابتان دریافت میکنید بدون اینکه انتظارش را داشته باشید. در نگاه اول شاید خوشحال شوید و از نظر حقوقی ندانید در این موارد چه وظیفه ای دارید. حال در این زمینه سوالاتی وجود دارد که در پادکست ذیل به توضیح آن مپردازیم. اینکه اگر کسی به اشتباه به حساب من پول واریز کند، آیا من مالک آن پول هستم؟ آیا می‌توانم آن را خرج کنم؟ یا باید اقدام خاصی انجام دهم؟ اگر کسی به اشتباه پول به حساب من واریز کند وظیفه من چیست؟
در پاسخ به سوالات فوق:
از منظر حقوق مدنی ایران، این موضوع تحت عنوان «دارا شدن بلاجهت» بررسی می شود. مستند به ماده ۳۰۱ قانون مدنی:
«کسی که عمداً یا اشتباهاً چیزی را که مستحق نبوده اخذ کرده باشد، ضامن است و باید آن را به صاحبش برگرداند.»
این یعنی اگر شما پولی دریافت کردید که هیچ حقی نسبت به آن ندارید، حتی اگر آن پول به اشتباه واریز گردیده باشد، شما موظف هستید که آن پول را برگردانید.
علاوه بر این، مستند به ماده ۳۰۲ قانون مدنی:
«اگر کسی که چیزی را به کسی داده، حق مطالبه آن را داشته باشد، گیرنده ضامن نیست، مگر اینکه ثابت شود که آن چیز تلف شده است.»
یعنی اگر کسی پولی رو به شما داده، ولی در واقع این حق را نداشته یا اشتباهی واریز کرده، باز هم شما باید آن پول را پس بدهید، مگر اینکه دلیل قانونی برای نگهداری آن داشته باشید.
پس از نظر حقوقی، هیچ تفاوتی بین اشتباه بانکی، انتقال اشتباهی کارت‌به‌کارت، یا واریز از طریق دستگاه خودپرداز وجود ندارد. در هر حالت، اگر پولی به حسابتان بیاید که مالک آن نیستید، باید آن را برگردانید.
اگر آن پول خرج شود چه اتنفاقی می افتد؟
اینجا باز هم قانون پاسخ می دهد. اگر شما با علم به اینکه این پول متعلق به شما نیست، آن رامصرف کنید، از نظر حقوقی ضامن هستید. یعنی باید همان مقدار را به صاحب پول برگردانید. حتی در بعضی موارد، اگر مشخص شود شما با نیت سوء استفاده این کار را کردید، امکان مطرح شدن دعوی کیفری تحت عنوان “تحصیل مال نامشروع” نیز وجود دارد.
بر اساس ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، تحصیل مال نامشروع از طریق هر گونه وسیله‌ای، از جمله سوءاستفاده از اشتباه دیگران، قابل مجازات است و مجازاتش می‌تواند حبس، رد مال و جزای نقدی باشد.
نکته مهم این که حتی اگر بانک در انتقال وجه اشتباه کرده باشد، این موضوع سبب نمی شود شما مالک آن شوید. در این‌گونه موارد، بانک یا صاحب اصلی پول، می‌تواند با مراجعه به دادگاه دادخواست استرداد وجه بدهد و شما در صورت اثبات اشتباه، موظف به بازگرداندن آن مبلغ هستید.
آیا کسی که پول را واریز کرده می‌تواند شکایت کند؟
در پاسخ به سوال فوق باید گفت بله.فردی که اشتباهی پولی به حساب شما ریخته، می‌تواند با ارائه اسناد و مدارک بانکی و تراکنش‌ها، دادخواست استرداد وجه بدهد و یا شکایت کیفری تنظیم کند.
دادگاه در صورت احراز اشتباه بودن انتقال پول و اطلاع شما از این موضوع، می‌تواند حکم بازگرداندن پول و حتی پرداخت خسارت تأخیر صادر کند.
اقداماتی که باید بعد از واریز پول به حسابتان انجام دهید
اگر چنین اتفاقی افتاد، چند کار باید انجام بدید:
1. بررسی حساب: ابتدا مطمئن شوید که این واریز از طرف شخص یا نهادی نیست که با آن ارتباط مالی دارید.
2. تماس با بانک: به بانک اطلاع دهید که مبلغی ناشناس به حسابتان آمده و درخواست بررسی بدهید.
3. خرج نکنید: تا زمانی که مشخص نشد این پول متعلق به چه کسی هست، به هیچ عنوان نبایدآن را خرج نمایید.
4. ثبت گزارش کتبی: اگر کسی تماس گرفت و ادعا کرد اشتباها پول را به شما واریز کرده، حتماً رسید مکاتبه یا مدارک تماس را نگه دارید.
در نهایت و همانطور که بیان شد واریز اشتباهی وجه به‌حساب شما، باعث نمی‌شود که شما مالک آن مبلغ شوید. طبق قانون مدنی و قوانین کیفری، موظف هستید که وجه را بازگردانید و در صورت مصرف یا امتناع از بازگشت، ممکن است مسئولیت مدنی و حتی کیفری پیدا کنید. بهتر است در این زمینه و سریع تر شدن فرآیند آن مشاور حقوقی بگیرید؛ متخصصان ما در این زمینه می توانند پاسخگوی سوالات شما باشند.
دیدگاه کاربران
تا کنون دیدگاهی ثبت نشده است.
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت میکند!