همواره در رابطه استیجاری بین طرفین پرسش های متداولی مطرح می شود. و اکثریت در پی اطلاع از حقوق و تکالیف فی مابین موجر و مستاجر هستند. یکی از سوالات چالش برانگیزی که در این حوزه وجود دارد در رابطه با مسئله‌ی ورود مهمانان مستأجر به ملک مورد اجاره است. به همین منظور در پادکست فوق به توضیح این سوال می پردازیم که آیا مالک آپارتمان می تواند ورود مهمان های مستاجر را منع نماید؟
عقد اجاره و مالکیت منافع
مطابق ماده ۴۶۶ قانون مدنی، اجاره عقدی است که به موجب آن، مستأجر در ازای عوض معین، مالک منافع مال موجر می‌شود. در این چارچوب، مالک تنها بر عین ملک سلطه دارد و حق استفاده از منافع آن، به مستأجر منتقل می‌گردد. این بدان معناست که مستأجر در مدت اجاره، همانند یک مالک موقت، اختیار بهره‌برداری از ملک را داراست، مگر آن‌که در قرارداد اجاره، محدودیتی پیش‌بینی شده باشد.
دعوت از مهمان و پذیرایی از وی، بخشی از بهره‌برداری عرفی و مشروع از ملک مسکونی به شمار می‌آید. مستأجر، در حدود متعارف، حق دارد از مهمانان خود پذیرایی کند؛ مشروط بر آن‌که این حضور منجر به نقض حقوق سایر ساکنین، اختلال در نظم عمومی ساختمان، یا خروج از کاربری مسکونی ملک نشود.
بر همین مبنا، اصل بر آزادی مستأجر در دعوت مهمان است و مالک، در حالت عادی، مجاز به ممنوعیت یا محدودیت ورود مهمانان وی نمی‌باشد. حال با تمامی این توضیحات، این مورد از محدودیتی نیز برخوردار است که در ادامه به توضیح آن می پردازیم. به عبارتی منع ورود مهمان های مستاجر تحت شرایطی ممکن است.
حدود و استثنائات این حق
اگرچه حق بهره‌برداری از منافع شامل پذیرایی از مهمان است، اما این حق مطلق نیست. و همانطور که در بالا بیان شد، در مواردی ممکن است با محدودیت‌هایی مواجه شود:
الف) شرط قراردادی
چنانچه در قرارداد اجاره، صراحتاً قید گردد که ورود مهمانان مستأجر باید با اطلاع یا اجازه مالک صورت گیرد، اصل بر لزوم وفای به عهد (ماده ۲۱۹ قانون مدنی) خواهد بود. البته این قبیل شروط باید معقول، مشروع و متناسب با کاربری ملک باشد. هرگونه شرطی که به‌طور مطلق و غیرمنطقی این حق را سلب نماید، ممکن است از منظر حقوقی باطل یا قابل تجدیدنظر تلقی گردد.
ب) ضوابط آپارتمان‌نشینی و قوانین داخلی ساختمان
در آپارتمان‌هایی که دارای آیین‌نامه داخلی یا مصوبات هیئت‌مدیره هستند، ممکن است ضوابط خاصی در خصوص ورود مهمانان، مدت اقامت یا تعداد دفعات ورود تعیین گردیده باشد. مستأجر، همچون مالک، ملزم به رعایت این مقررات می‌باشد.
ج) ورود غیرمتعارف یا تهدیدآمیز
چنانچه حضور مهمانان مستأجر، جنبه‌ی غیرمتعارف پیدا کند؛ مانند رفت‌وآمد مشکوک، اقامت بلندمدت افراد غیر، یا ایجاد تهدید برای امنیت ساختمان، مالک می‌تواند با استناد به نقض شرایط استفاده مشروع از ملک، از طریق مراجع قانونی اقدام نماید.
آیا مالک حق ورود و بازرسی دارد؟
بر اساس اصل حریم خصوصی، مالک در دوران اجاره، حق ورود به ملک را بدون رضایت مستأجر ندارد، حتی در صورتی که نگران ورود مهمانان غیرمجاز باشد. هرگونه ورود به ملک بدون اجازه مستأجر، می‌تواند جنبه کیفری یافته و تحت عنوان ورود غیرمجاز به منزل (موضوع ماده ۶۹۴ قانون مجازات اسلامی) قابل تعقیب باشد.
«هر کس در منزل یا مسکن دیگری به عنف یا تهدید وارد شود، به مجازات از سه ماه تا یک سال و شش ماه حبس محکوم خواهد شد و در صورتی که مرتکبین دو نفر یا بیشتر بوده و لااقل یکی از آنها حامل سلاح باشد، به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می شوند».
مسئولیت حقوقی مستأجر در برابر رفتار مهمان
مستأجر، در قبال رفتار مهمانان خود مسئول است. چنانچه ورود مهمان منجر به خسارت به ملک، اخلال در نظم ساختمان یا ایجاد مزاحمت برای همسایگان گردد، مالک می‌تواند علیه مستأجر طرح دعوا کند و حسب مورد، حتی خواستار فسخ قرارداد اجاره شود.
در نهایت باید گفت ورود مهمانان مستأجر، در صورتی که در چارچوب عرف، اخلاق حسنه و مقررات ساختمان باشد، جزئی از حقوق مسلم مستأجر است و مالک، بدون دلیل قانونی یا شرط قراردادی معتبر، نمی‌تواند آن را ممنوع کند. با این حال، چنانچه ورود مهمان منجر به نقض نظم یا حقوق سایرین گردد، یا شروطی در قرارداد اجاره پیش‌بینی شده باشد، مالک می‌تواند با توسل به قانون، خواستار رعایت این محدودیت‌ها شود.
اصل تعامل، احترام متقابل و رعایت چارچوب‌های قانونی، همواره بهترین راهکار برای حفظ حقوق و پیشگیری از بروز اختلاف در روابط استیجاری است.
دیدگاه کاربران
تا کنون دیدگاهی ثبت نشده است.
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت میکند!