فرار مالیاتی یکی از قانون گریزی هایی است که در حیطه امورات مالیاتی رخ می دهد. مالیات مبلغی است که افراد با توجه به میزان درآمد خود به دولت پرداخت می کنند. این مالیات به نوعی جبران خدماتی است که دولت به اشخاص می دهد. مالیات برای هخود افراد جامعه صرف می شود.
مالیات اگر به شیوه درستی مدیریت شود می تواند کشور را به تمامی اهداف خود برساند چرا که مالیات یکی از منابع بزرگ درآمدی دولت محسوب می شود. اما اشخاصی وجود دارند که مالیات را پرداخت نمی کنند، یا به دنبال راهی هستند تا از پرداخت مالیات سر باز زنند. سوال اینجاست که راه فرار مالیاتی چیست؟ آیا قانونگذار این امر را جرم می داند؟
تعریف فرار مالیاتی
همان طور که از نام این عنوان مشخص است فرار مالیاتی جرم است و اگر قانونگذار و دستگاه های ذی صلاح متوجه آن شوند با شما برخورد می کنند. فرار مالیاتی یعنی انجام امور غیر قانونی. بعضی از اندیشمندان معتقداند که فرار مالیاتی ممکن است از راه قانونی صورت گیرد که باز هم در این صورت جرم است.
بنابراین همان طور که متوجه شدید منظور از فرار مالیاتی دور زدن قانون است. و اشخاص از پرداخت مالیات فرار می کنند و زیر بار آن نمی روند. در فرار مالیاتی افراد معمولا درآمد خود را پایین تر از مقدار واقعی نشان می دهند تا مالیات کمتری پرداخت کنند. در کل فرار مالیاتی شامل هر فعل و انفعال قانونی و غیر قانونی است تا شخص مالیت کمتری را پرداخت کند. این موضوع در مواد 199 و 200 قانون مالیات های مستقیم جرم انگاری شده است. عناوین ذیل شامل موارد فرار مالیاتی است که بدین شرح است:
دستکاری قیمت ها
دستکاری قیمت ها یعنی بالا پایین کردن قیمت ها که باعث می شود شخص مالیات کمتری را پرداخت کند. این امر معمولا در بین تجار بین المللی بیشتر رخ می دهد. ممکن است برای شما سوال پیش آید که چگونه تجار بین المللی قیمت ها را دستکاری می کنند؟ در این فرار مالیاتی تاجر هزینه واردات را زیاد اعلام می کند تا بدین صورت درآمد پایین باشد و به الطبع مالیات کمتری پرداخت کنند. راه دیگر این است که سود صادرات را کمتر اعلام می کنند. بنابراین تجار بین المللی از این دو طریق مالیات کمتری را به سازمان مالیات پرداخت می کنند.
البته این روش تنها مخصوص تجار بین المللی نیست و افراد دیگر و کسبه جزء هم از این روش استفاده می کنند.
عقد قرارداد صوری
معاملات صوری ممکن است بنا به دلایل مختلفی صورت گیرد. مثلا یکی از دلایلی که افراد معامله صوری انجام می دهند برای دریافت وام بانکی می باشد. چرا که افزایش معاملات نوعی اعتباردهی به شخص محسوب می شود. یکی دیگر از دلایل انجام معاملات صوری فرار از دین می باشد. اشخاص برای این که مالیات کمتری را پرداخت کنند دست به معاملات صوری می زنند.
می توان گفت در این فرض معامله ای انجام می شود و شخص معامله ضرری انجام می دهد. علی القاعده این امر باعث می شود که سود و منافع شخص پایین آید و علی القاعده مالیات کمتری پرداخت کند. معامله صوری در قانون برای فرار از دین جرم است. حسب ماده 218 قانون مدنی: هر گاه معلوم شود که معامله با قصد فرار از دین به طور صوری انجام شده آن معامله باطل است.
شما می توانید جهن کسب اطلاعات بیشتر به عناوین ذیل مراجعه فرمایید:
شکایت از اداره مالیات در دیوان عدالت اداری
مجازات فرار مالیاتی در حقوق ایران
عدم استفاده از دستگاه کارتخوان
حسب تبصره 2 ماده 71 قانون نظام صنفی کشور استفاده از دستگاه های کارتخوان و صندوق های دیجیتالی برای اشخاص واجب است. و اگر از این دستگاه ها استفاده نکنند مجرم هستند و مجازات دارد. حتما با این صحنه روبه‌رو شده اید که فروشنده به شما می گوید کارتخوان ندارم. و یا این که مبلغ را به شماره حسابم کارت به کارت کنید. حسب ماده فوق این عمل جرم است و تمامی فروشندگان باید از کارتخوان ها استفاده کنند.
این قانون یعنی استفاده از دستگاه کارتخوان از اردیبهشت سال ۱۳۹۱ به تصویب رسید و لازم الاجرا شد. علت این که قانونگذار این امر را اجباری اعلام کرد برای این است که میزان مالیات افراد مشخص باشد. چرا که این دستگاه ها یعنی کارت خوان ها به سازمان مالیات متصل هستند این امر مانع از فرار مالیاتی می شود.
تفاوت بین نوع شغل مندرج روی رسید دریافتی از دستگاه کارتخوان با نوع شغل واقعی
یکی دیگر روش هایی که اشخاص برای فرار مالیاتی استفاده می کنند. استفاده از کارخوان های دیگر مشاغل است. علتی که این عمل را انجام می دهند چیست؟ بعضی از مشاغل به دلیل این که فروش بیشتری دارند باید علی القاعده مالیات بیشتری هم پرداخت کنند. این اشخاص برای اینکه مالیات کمتری را پرداخت کنند از کارتخوان های مشاغلی استفاده می کنند که که میزان مالیات کمتری می دهند.
مثلا سوپرمارکت ها مالیات کمتری را پرداخت می کنند. بنابراین ممکن است اشخاصی برای پرداخت مالیات کمتر از کارتخوان های این اشخاص استفاده کنند. که این مورد هم از طرف سازمان مالیاتی جرم انگاری و مصداقی از فرار مالیاتی می باشد.
ایجاد کسب و کار معافیتی
بعضی از امورات هستند که مالیات به آن ها تعلق نمی گیرد که این موارد در قانون مشخص است. مثلا یکی از این مشاغل شرکت های تعاونی در بخش روستایی و عشایری است. اشخاصی که در این زمینه فعالیت دارند مالیات پرداخت نمی کنند که البته باید شرایطی موجود باشد که در این مقال نمی گنجد.
عنوان شغلی بعدی که از معافیت برخوردار است شرکت های بیمه عمر هستند.حسب ماده 136 قانون مالیات های مستقیم: وجوه پرداختی بابت انواع بیمه‌های عمر و زندگی و از طرف موسسات بیمه که به موجب قراردادهای منعقده بیمه عاید ذینفع می‌شود از پرداخت مالیات معاف است.
سرمایه گذاری در مناطق کمتر توسعه یافته باعث می شود که اشخاص مالیات ندهند. ماده 132 قانون مالیات های مستقیم به این موضوع اشاره می کند.
یکی دیگر از مشاغلی که از پرداخت مالیات معاف اند کارگاه های فرش دست باف و صنایع دستی می باشند. ماده 142 قانون مالیات های مستقیم بیان می کند: درآمد کارگاه‌های فرش دستباف و صنایع دستی و شرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های تولیدی مربوطه از پرداخت مالیات معاف است.
این موارد جزء راه های فرار مالیاتی محسوب می شوند.
صدور فاکتورهای غیر واقعی
صدور فاکتور غیر واقعی نوعی معامله صوری محسوب می شود. در این فرض فروشنده با عمدی که دارد فاکتور غیر واقعی و صوری صادر می کند. علی القاعده فاکتور صادره دارای سود و منفعت نمی باشد. بدین صورت فاکتور صادر در محاسبات تاثیر می گذارد. وقتی میزان درآمد فرد پایین باشد علی الاصول باید مالیات کمتری را هم پرداخت کند. بنابراین صدور فاکتورهای غیر واقعی راهی برای فرار مالیات هستند که فروشندگان از این روش استفاده می کنند.
مجازات فرار مالیاتی
مجازات فرار مالیاتی علاوه بر فصل ششم قانون مالیات های مستقیم در ماده 274 این قانون مشاهده می شود که شامل موارد ذیل می باشد:
- تنظیم دفاتر، اسناد و مدارک خلاف واقع و استناد به آن
- اختفای فعالیت اقتصادی و کتمان درآمد حاصل از آن
- ممانعت از دسترسی ماموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود یا اشخاص ثالث در اجرای ماده (181) این قانون و امتناع از انجام تکالیف قانونی مبنی بر ارسال اطلاعات مالی موضوع مواد (169) و (169 مکرر) به سازمان امور مالیاتی کشور و وارد کردن زیان به دولت با این اقدام
- عدم انجام تکالیف قانونی مربوط به مالیات‌های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده در رابطه با وصول یا کسر مالیات مودیان دیگر و ایصال آن به سازمان امور مالیاتی در مواعد قانونی تعیین‌شده
- تنظیم معاملات و قراردادهای خود به نام دیگران، یا معاملات و قراردادهای مودیان دیگر به نام خود برخلاف واقع
- خودداری از انجام تکالیف قانونی درخصوص تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی حاوی اطلاعات درآمدی و هزینه‌ای در سه سال متوالی
- استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر به منظور فرار مالیاتی
سخن پایانی
همان طور که اشاره شد فرار مالیاتی یعنی این که اشخاص با ترفندهایی مالیات پرداخت نکنند و به قولی قانون را دور زنند. راه های فرار مالیاتی جزء جرایم مالیاتی است که در ماده 274 قانون مالیات های مستقیم میزان مجازات معین است.
مواردی که شامل فرار مالیاتی است مثل دستکاری قیمت ها، عدم استفاده از دستگاه کارتخوان، عقد قرارداد صوری و غیره می باشد که در متن فوق اشاره شد.
دیدگاه کاربران
تا کنون دیدگاهی ثبت نشده است.
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت میکند!