سلب حق حضانت فرزندازمادر

 حضانت فرزند

حضانت به معنای مراقبت و حمایت از کودکانی است که به سن بلوغ نرسیده اند ؛ به همین دلیل شخصی که عهده دار حضانت فرزند است ، باید از صلاحیت های لازم برای انجام حضانت برخوردار باشد ؛ در غیر این صورت ، عدم صلاحیت اخلاقی یا هرگونه سوء معاشرت و سوء رفتار با کودک می تواند موجبی برای سلب حضانت از دارنده آن شود .

قانونگذار در ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی دو چهره به حضانت داده است. و آن را هم حق و هم تکلیف ابوین قرار داده است.

♦حق حضانت به علت فوت یکی ازوالدین :

مطابق ماده 1171در صورت فوت یکی از ابوین حضانت طفل با آنکه زنده است خواهد بود هر چند متوفی پدر طفل بوده و برای او قیم معین کرده‌ باشد.

♦حق حضانت به علت جدایی زوج و زوجه  :

حضانت فرزندان تا پایان ۷ سالگی با مادر است و بعد از آن تا  ۹ سال برای دختر و ۱۵ سال برای پسر با پدر است. بنابراین حتی قبل از طلاق، دادخواست حضانت، سلب حضانت و ملاقات فرزند در دادگاه ها پذیرفته می شود. در حضانت فرزندان، تا سن ۷ سالگی مادر دارای اولویت است. و بعد از آن هم همچنان از حق ملاقات برخوردار خواهد بود.

♦اجباربه حضانت :

مطابق ماده 1172 قانون مدنی هیچ یک از ابوین حق ندارند در مدتی که حضانت طفل به عهده آنها است از نگاهداری او امتناع کند در صورت امتناع یکی از ابوین‌ حاکم باید به تقاضای دیگری یا به تقاضای قیم یا یکی از اقرباء و یا به تقاضای مدعی‌العموم نگاهداری طفل را به هر یک از ابوین که حضانت به عهده او‌ست الزام کند و در صورتی که الزام ممکن یا موثر نباشد حضانت را به خرج پدر و هرگاه پدر فوت شده باشد به خرج مادر تامین کند.

حق حضانت مادر :

ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی: برای نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می کنند، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است .در اینجا قانون تبصره ای گذاشته است. که بعد از هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف، نگهداری طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می باشد.

شرایط سلب حضانت ازمادر :

• ازدواج زوجه
• داشتن ارتباط نامشروع  وفساداخلاقی
• اعتیاد به موادمخدریاالکل
• سوء استفاده ازکودک

ماده 1170 قانون مدنی :

مطابق ماده 1170اگر مادر در مدتی که حضانت طفل با او است مبتلا به جنون شود یا با دیگری شوهر کند حق حضانت با پدر خواهد بود.

شرایط سلب حضانت از والدین:

برای سلب حضانت وجود عواملی موثر است که در ادامه به آن اشاره میکنیم:

1. اثبات عدم شایستگی برای حضانت

2. ازدواج مجدد زوجه

3. بهره کشی از طفل

4. رعایت غبطه کودک

5. بیماری روانی والدین

الف )اثبات عدم شایستگی جهت حضانت :

در ماده 1173 قانون مدنی که در سال 1376اصلاح شده است. در خصوص سلب حضانت از کسی که حضانت را بر عهده دارد. چنین پیش بینی شده است : «هرگاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست. صحت جسمانی و یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد. محکمه می تواند به تقاضای اقربای طفل یا به تقاضای قیم او یا به تقاضای رئیس حوزه قضایی ، هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند ، اتخاذ کند. »

به موجب این ماده ، دادگاه می تواند تحت شرایط مذکور ، حضانت طفل را از پدر یا مادری که حضانت را بر عهده دارد سلب نماید .

مصادیق عدم مواظبت و انحطاط اخلاقی  والدین: 

• اعتیاد زیان آور به الکل, مواد مخدر و قمار.
• اشتهار به فساد اخلاق و فحشا
• ابتلا به بیماریهای روانی با تشخیص پزشکی قانونی.
• سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشا, تکدی گری و قاچاق.
• تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.

دقت داشته باشید که موارد فوق باید اثبات گردد به عنوان مثال در مورد بیماری روانی والدین:

ب) سلب حضانت فرزند به دلیل بیماری روانی والدین :

سلب حضانت به علت بیماری های روانی صرفا در شرایطی امکان پذیر است که ابتلای به بیماری های روانی مذکور، به تایید پزشکی قانونی به عنوان کارشناس رسیده باشد.؛ لذا اگر مدارک کافی جهت ابتلای به بیماری روانی موجود نباشد. نمی توان حضانت بر فرزند را لغو نمود .

همچنین ابتلای به بیماری های روانی در صورتی موجب سلب حضانت فرزند از وی می شود که بیماری روانی مذکور به درجه ای بوده باشد که مصلحت طفل را به خطر اندازد ؛ به عنوان مثال جنون سبب از بین رفتن صلاحیت والدین برای حضانت فرزند می شود و به همین دلیل، ادامه حضانت فرزند توسط وی، کودک را دچار مخاطرات جسمانی و روحی فراوانی می سازد و به همین دلیل، می توان حضانت را لغو نمود .

پ) ازدواج مجدد زوجه:

ماده ۱۱۷۰ قانون مدنی : « اگر مادر درمدتی که حضانت طفل به او است. مبتلا به جنون شود. یا به دیگری شوهر کند. حق حضانت با پدر خواهد بود». پس جنون یا شوهر کردن مادر (ازدواج مجدد) موجب سلب نگهداری است.

ج) رعایت غبطه کودک:

ماده ۴۵ قانون حمایت خانواده :  «رعایت غبطه و مصلحت کودکان و نوجوانان در کلیه تصمیمات دادگاهها و مقامات اجرائی الزامی است».

د) بهره کشی از طفل:

ماده ۳ قانون حمایت ازکودکان نوجوانان :«هرگونه خرید، فروش، بهره‌کشی و به کارگیری کودکان به منظور ارتکاب ‌اعمال خلاف ازقبیل قاچاق، ممنوع و مرتکب، حسب مورد علاوه بر جبران خسارات وارده‌به شش ماه تا یک سال زندان و یا به جزای نقدی از ده میلیون ریال تا ‌بیست میلیون ریال محکوم خواهد شد».

مهم “قوانین مربوط به سلب حضانت”

موارد قانونی که برای سلب حضانت فرزند از مادر و  پدر مورد استفاده قرار می‌گیرد .ماده 2 و 3 قانون حمایت از کودک و نوجوانان به شرح زیر است:

ماده 2قانون حمایت ازکودک و نوجوان: هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب شود به آنان صدمه‌ جسمانی یا روانی و اخلاقی وارد شود و سلامت جسم یا روان آنان را به مخاطره اندازد‌ ممنوع است.

ماده 3قانون حمایت ازکودک و نوجوان : هرگونه خرید، فروش، بهره‌کشی و به کارگیری کودکان به منظور ارتکاب‌اعمال خلاف ازقبیل قاچاق، ممنوع و مرتکب حسب مورد علاوه بر جبران خسارات وارده‌به شش ماه تا یک سال زندان و یا به جزای نقدی از ده میلیون (000 000 10) ریال تا ‌بیست میلیون (000 000 20) ریال محکوم خواهد شد.

دادگاه صالح جهت گرفتن حضانت فرزند:

مرجع صالح به رسیدگی، برای حضانت فرزند توسط مادر؛ دادگاه خانواده می باشد

کلام آخر:

در فقه اسلامی، حضانت فرزند را باید فردی بر عهده  بگیرد که عاقل و امانت دار باشد همچنین ازلحاظ اخلاقی  شایسته برای تربیت و نگهداری از کودک  باشد.

به دلیل وابستگی های عاطفی و روانی مادران به فرزندان خود، معمولا مادران  حاضر هستند بابخشیدن کلیه حق و حقوق خود حضانت فرزندشان رابرعهده بگیرند.  دراین مقاله سعی کردیم به مسائل پیرامون حضانت فرزند و شرایط حضانت فرزند توسط مادر بپردازیم  و نحوه سلب حضانت  را برای شما شرح دادیم اماآنچه واضح است این است که اگردرموردحضانت با وکیل متخصص درزمینه خانواده  مشورت نمائید بسیارموفق خواهید بود.

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

وکلای حق وران راهنمای شما در رسیدن به نتیجه مطلوب می باشند. شماره تماس : ۰۹۱۲۹۴۲۶۶۷۴

ما را در اینستاگرام دنبال نمایید

 haghvaran@