نفقه دوست دختر در حقوق ایران

آیا به دوست دختر نفقه تعلق میگیرد؟

برابر با ماده 1107 قانون مدنی نفقه به صورت کلی شامل مسکن ، لباس ، غذا و اثات البیت وهزینه های درمانی و بهداشتی است .موارد مورد اشاره در این ماده جنبه تمثیلی دارد و حصری نمی باشد و ممکن است شامل موارد دیگری نیز بشود .

نفقه به چه کسانی تعلق نمی گیرد؟

وفق ماده 1113 در عقد موقت به زوجه نفقه تعلق نمی گیرد.

مگر اینکه شرط شده باشد یا عقد بر این مبنا واقع شده باشد .

در واقع پرداخت نفقه در عقد منقطع بستگی به توافق و تراضی طرفین دارد وقراینی مانند مدت نکاح ، داشتن فرزند یا زندگی مشترک نشان ازتوافق و تراضی بر وجوب پرداخت نفقه است .

مطابق قانون ،زوج ملزم است نفقه زوجه دائمی خود را ، درصورتی که در تمکین وی باشد بپردازد.

بنابراین اگر زوجه در تمکین همسر خود نباشد مستحق نفقه نیست.

اگر زن بدون دلیل محکمه پسند خانه را ترک کند و شوهر به این امر رضایت نداشته باشد،چنین زنی ناشزه خوانده می شود و در صورت اثبات ، مرد ملزم به پرداخت نفقه نیست و می تواند در خواست ازدواج مجدد بکند .

باتوجه به موارد فوق در جایی هم که رابطه نامشروعی بین زن ومرد برقرار شود نیز به زانیه نفقه تعلق نمی گیرد.

اما در صورتی که فرزندی از این رابطه نامشروع متولد شود ، زانی پدر عرفی تلقی می شود و تمام تکالیف مربوط به پدر مانند پرداخت نفقه و اخذ شناسنامه بر عهده او می باشد و تنها استثنایی که در این زمینه وجود دارد این است که حسب ماده 844 قانون مدنی ولد زنا از پدر و مادر و اقوام آنان ارث نمی برد

به چه کسانی نفقه تعلق می گیرد؟

زوجه دائمی :

در نکاح دائم پرداخت نفقه بر عهده شوهر است.

این تکلیف به حکم قانون است و قابل اسقاط نمی باشد .مگر انکه زن بدون عذر موجه حاضر نشود با مرد زندگی کند و مرد نشوز زن را اثبات نماید .

در صورتی که زن خود تمکن مالی داشته باشد یا درآمد داشته باشد بازهم موجب نمیشود که تکلیف پرداخت نفقه از مرد ساقط شود .

در نفقه زوجه تمکن مرد برای پرداخت نفقه شرط نیست و مرد حتی در صورتی که فقیر باشد باز هم موظف به پرداخت نفقه می باشد

اگر زن به دلیل عذر شرعی یا عقلی مانند حیض ، احرام و اعنکاف و یا بیماری نتواند تمکین کند ، نفقه او از بین نمی رورد

زوجه می تواند در صورت امتناع زوج از پرداخت نفقه ،نسبت به نفقه گذشته و نفقه جاریه خود اقامه دعوا نماید که در این صورت میزان مهریه را دادگاه معین و مرد را ملزم به پرداخت می نماید .

در طلاق رجعی ،تا پایان مدت زمان عده ،زن مستحق نفقه است مگر اینکه طلاق در حال نشوز واقع شده باشد .

در مدت عده به جهت فسخ نکاح یا طلاق باین زن مستحق نفقه نیست مگر اینکه باردار باشد که تا زمان وضع حمل نفقه خواهد داشت .

در عده وفات نیز به زن مطلقا نفقه تعلق میگیرد در صورت عدم پرداخت ، از اموال ااقاربی که پرداخت نفقه به موجب قانون برعهده آنهاست تامین می شود

برای مطالبه نفقه زوجه نیاز به اثبات تمکین ندارد و کافی است دلیل رایطه زوجیت را به دادگاه ارائه نماید ولی زوج باید برای عدم تمکین و اثبات نشوز دلیل محکمه پسند ارائه کند .

در صورتی که شوهر از پرداخت نفقه امتناع نماید و در صورت عدم امکان الزام وی به دادن نفقه و یا در صورتی که شوهر از دادن نفقه عاجز و ناتوان باشد ، طبق قانون زن می تواند برای طلاق به دادگاه مراجعه نماید و دادگاه شوهر را اجبار به طلاق می کند

نفقه فرزند :

نفقه فرزند یا فرزندان در صورتی که پسر باشند تا سن 18 سالگی و در صورتی که دختر باشند تا وقتی که ازدواج نکرده است با پدر می باشد .

در صورت عدم توانایی مالی پدر یا فوت او ، نفقه فرزند به ترتیب  بر عهده اجداد پدری و سپس اجداد مادری می باشد .

فرزند نفقه معوقه یا گذشته ندارد و اصولا نمی تواند برای نفقه گذشته خود شکایت کند مگر اینکه منفق به موجب حکم دادگاه محکوم به پرداخت نفقه شده باشد و پرداخت نکرده باشد .

در تعیین میزان نفقه دختر و پسر ، علاوه بر شرایط نفقه گیرنده و نیازهای او ، شرایط مالی منفق نیز در نظر گرفته می شود

اقارب واجب النفقه .:

نفقه اقارب ( بستگان ونزدیکان ) شامل خوراک و پوشاک و لباس و وسایل موردنیاز به اندازه ای که رفع حاجت شود و با در نظر گرفتن توان مالی منفق می باشد .

باید بین اقارب رابطه نسبی برقرار باشد و شامل خویشان نسبی و رضاعی نمی شود .

نفقه اقارب بین خویشان خط عمودی (پدر و مادر و فرزند و نوه ) برقرار است .منظور از خویشان خط عمودی پدر و اجدادپدر  ی هر قدر که بالاتر رود (صعودی ) و اولاد و اولاد اولادهر قدر که پایین تر رود ( نزولی ) .

نفقه گیرنده باید کسی باشد که طبق قانون ندار بوده و نمی تواند به وسیله اشتغال به شغلی وسایل امرار معاش خود را فراهم نماید

منفق باید متمکن از دادن نفقه باشد یعنی باید دارا باشد و توانایی انفاق را داشته باشد و در وضع ومعیشت خود دچار مشکل نشود در غیر این صورت اولویت پرداخت نفقه با زوجه است .

طبق قانون اگر افراد واجب النفقه چند نفر باشند و منفق نتواند نفقه همه آنها را بدهد ، نفقه اقارب در خط عمودی نزولی ( یعنی اولاد واولاد اولاد ) مقدم بر نفقه اقارب در خط عمودی صعودی ( یعنی پدر واجداد پدری ) می باشد

نفقه ابوین یعنی پدر و مادر بارعایت نسل بر عهده اولاد و اولاد اولاد است .

در مورد اقارب مطالبه نفقه گذشته موضوعیت ندارد و فقط زوجه است که می تواند نفقه گذشته خود را  مطالبه نماید .

مجازات ترک انفاق

وفق ماده 53 قانون حمایت خانواده ، شخصی که استطاعت مالی داشته اما نفقه همسر خودبا وجود تمکین زوجه ،نپردازد ویا از پرداخت نفقه به افراد واجب النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه 6 یعنی از6 ماه تا 2سال محکوم می شود که بر طیق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری به 3 ماه تا 1 سال حبس کاهش یافته است .