انکار و تردید اسناد در دادگاه به سند عادی + راهکار برای سند رسمی

 

گاهی  شرایطی به وجود می آید که  شخصی با استناد به یک سند عادی در دادگاه، علیه شخص دیگری ادعایی را مطرح می کند، بنابراین در چنین موقعیتی طرف مقابل نیز می‌ تواند این ادعا را رد کند و از خود در برابر آن سند دفاع و به اصالت سند اعتراض کند؛ به این صورت است که شخص یا انتساب سند به خود را رد می کند که اصطلاحا به این کار انکار سند گفته می شود یا انتساب آن سند به شخص دیگر را مورد تردید قرار می دهد که این کار نیز در قانون اظهار تردید نسبت به سند نامیده می شود. اگر سند رسمی بر علیه ما در دادگاه ارائه شد. میتوان تنها نسبت به آن ادعای جعل نمود و امکان تردید و انکار وجود ندارد. همچنین مهلت انکار یا تردید تا پایان جلسه اول دادرسی است

باراثبات قانونی

در دعوای حقوقی، یکی از طرفین وظیفه اثبات درستی  کلام خود را بر عهده دارد، در حالی که طرف دیگر چنین باری ندارد و وادعای او صحت فرض می شود.

بار اثبات مستلزم آن است که یک طرف برای اثبات صحت حقایق مورد نیاز، شواهدی ارائه کند.

بار اثبات معمولاً بر عهده شخصی است که در یک اختلاف دعوی می کند.

اغلب با اصل لاتین semper necessitas probandi incumbit ei qui agit همراه است که ترجمه آن این است: “ضرورت اثبات همیشه متوجه شخصی است که اتهام می زند.”

 

ضرورت اطلاع از اسناد برای انکار و تردید

سند از جمله مهمترین ادله اثبات دعوی در کلیه دعاوی محسوب می‌شود. ماده ۱۲۸۴ قانون مدنی در تعریف سند بیان می‌دارد: «سند عبارت است. از هر نوشته‌ای که در مقام دعوی یا دفاع قابل استناد باشد.»

لذا دو رکن اصلی در تعریف سند یکی مکتوب بودن آن است و دیگری استناد به آن در مقام دفاع طرف مقابل است.

بنابراین باید بدانیم در مقام دفاع از خود به چه صورتی می توانیم از نحوه انکار و  تردید اسناد، استفاده نماییم.

برای شناخت بهتر نحوه انکاروتردید  ابتدا باید نسبت به اسناد اطلاعات کافی داشته باشیم .

بررسی انواع سند :

ماده ۱۲۸۶ قانون مدنیسند را به دو دسته سند عادی و سند رسمی تقسیم می‌کند.

• سند رسمی
• سند عادی 
• سند عادی در حکم سند رسمی

الف) اسنادرسمی

وفق ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی، «اسنادي که در اداره‌ ثبت اسناد و املاک يا دفاتر اسناد رسمي يا در نزد ساير مأموران رسمي در حدود صلاحيت آنها بر طبق مقررات قانوني تنظيم شده باشند، رسمي است.»

 

اعتبار رسمی اسناد عادی 

طبق ماده ۱۲۹۱ قانون مدنی، اسناد عادی در دو مورد اعتبار سند رسمی را دارند:

۱- طرفی که سند علیه او اقامه شده است، صدور آن از منتسب‌الیه را تصدیق کند.

۲- در محکمه ثابت شود که طرفی که سند را تکذیب کرده، در واقع مهر یا امضا کرده است.

ب) اسنادعادی

هر زمان که یک مامور رسمی سندی را تهیه کند، اما صلاحیت مورد نیاز برای تهیه آن سند را نداشته باشد یا قوانین مربوط به ترتیب و ضوابط قانونی را رعایت نکرده باشد، اگر سند دارای مهر و امضای طرف باشد، به شکل معمولی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پ) اسنادعادی درحکم سند رسمی

اسناد عادی در دو مورداعتبار اسناد رسمی را داشته، درباره طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آنان معتبر است:

1- اگر طرفی که سند علیه او اقامه شده است صدور آن را از منتسب الیه تصدیق نماید

2- هر گاه در محکمه ثابت شود که سند مزبور را طرفی که آن را تکذیب یا تردید کرده، فی الواقع امضاء یا مهر کرده است.

نکته: لازم به ذکر است سند عادی که امضای آن از طرف سر دفتر تصدیق شده است، اعتبار سند رسمی را دارد.

نکته: تاریخ سند عادی در حکم سند رسمی، هیچ گاه اعتبار سند رسمی را ندارد و علیه اشخاص ثالث قابل استناد نیست.

معنای انکار

در برخی موارد، زمانی که یکی از طرفین در دادگاه سندی عادی یا غیر رسمی را به عنوان ادله برای اثبات ادعای خود ارائه می‌دهد، طرف دیگر می‌تواند انکار کند که این سند به خودش تعلق دارد یا مربوط به اوست.

این انکار ممکن است به منظور رد اعتبار سند و یا عدم تأیید ارتباط سند با خودش باشد.

در صورتی که امکان اثبات این ادعا و رد سند وجود داشته باشد، ممکن است این موضوع بر اعتبار و اثر بخشی سند تأثیر بگذارد.

در واقع ، انکار سند عادی به این معناست که شخص تعلق دست خط سند عادی ، مهر یا امضای آن سند به خود را رد کرده و نمی پذیرد .

انکار امضا در سند عادی و غیررسمی 

بعبارت ساده تر اگر سندی عادی و غیر رسمی علیه شما ابراز می شود قانون به شما حق می دهد که امضای خودرا انکارکنید.

دراینجا وظیفه طرف مقابل دعوا این است که این ادعارا اثبات کند.

اما اگر سندی رسمی علیه شما ابراز می شود شما نمی توانید امضای خود را انکار کنید و صرفاً می توانید ادعای جعل  کنید

معنای تردید

تردید در اسناد عادی به این معناست که شخصی که سندی علیه او مورد استناد قرار گرفته است ، انتساب دست خط ، مهر یا امضای آن به منتسب الیه را رد کند ؛ اما چون به طور قطع از این امر مطلع نیست ، ادعای تردید می کند .

مقررماده 216 آیین دادرسی مدنی مطابق ماده ۲۱۷ آیین دادرسی مدنی اظهار تردید یا انکار نسبت به دلایل و اسناد ارائه شده حتی‌الامکان باید تا اولین جلسه دادرسی به عمل آید و چنانچه در جلسه دادرسی منکر شود و یا نسبت به صحت و سقم آن سکوت نماید حسب مورد آثار انکار و سکوت بر او مترتب خواهد شد.

در مواردی که رای دادگاه بدون دفاع خوانده صادرمی شود، خوانده ضمن واخواهی از آن، انکار یا تردید خود را به دادگاه اعلام می دارد. نسبت به مدارکی که در مرحله واخواهی مورد استناد واقع می شود نیز اظهار تردید یا انکار باید تا اولین جلسه دادرسی به عمل می آید.

انتساب سند به طرف ثالث

نکته : در صورتی که هر یک از اصحاب دعوی درطرح شکایت یا دفاع، سندی را ابراز نماید که از جهاتی به طرف ثالث (غیر از اصحاب دعوی )منتسب باشد، طرف مقابل دعوی این امکان را دارد که نسبت به امضاء، خط یا مهر ادعای تردید نماید.

 

 تفاوت و شباهت انکار و تردید

بنابر مطالب فوق الذکر تفاوت انکار و تردید آن است که طرفی که سندی علیه او ابراز شده است و سند منتسب به خود او باشد و بخواهد به اصالت آن سند اعتراض نماید ، باید اصطلاح “انکار” را به کار گیرد و در مقابل ، اگر سند منتسب به شخص دیگری بوده و علیه او ارائه شده باشد ، باید از اصطلاح ” تردید ” استفاده کند .

یکی دیگر از شباهت های انکار و تردید این است که ادعای انکار و تردید نسبت به اسناد رسمی قابل طرح نیست و انکار و تردید صرفا در خصوص اسناد عادی امکان پذیر است .

تشخیص اصالت سند 

در نهایت می توان گفت. اگر سند رسمی بر علیه ما در دادگاه ارائه شد. میتوان تنها نسبت به آن ادعای جعل نمود.

ولی اگر سند عادی باشد. هم ادعای تردید و هم انکار ویا جعل نمود. باید دقت داشت که در انکار، امضا یا خط منتسب به خود را رد می‏کنیم. ولی در تردید، امضا یا خط دیگری را مورد تردید قرار می ‏دهیم.

همچنین مهلت انکار یا تردید تا پایان جلسه اول دادرسی است.

در نهایت لازم به ذکر است طبق ماده 219 قانون آیین دادرسی مدنی ادعاي جعليت نسبت به اسناد و مدارك ارائه شده بايد برابر ماده 217 اين قانون با ذكر دليل اقامه شود، مگر اين كه دليل ادعاي جعليت بعد از موعد مقرر و قبل از صدور رأي يافت  شده باشد در غير اين‌صورت دادگاه به آن ترتيب اثر نمي‌دهد.

 

بررسی اصالت سند

برای بررسی وتشخیص اصالت سند ازمواردزیر می توان استفاده نمود.

• تطبیق مفاد سند با اسناد و دلایل دیگر
• تحقیق از شهود و مطلعین
• تطبیق خط و امضاء.
• ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری
• استکتاب

 

در صورتی که سوالی در مورد سندعادی ، سندرسمی ، انکار،تردید یا جعل سند را دارید و در تهران ساکن هستید می توانید از یکی از  ده وکیل خوب تهران که به شما معرفی میشود بهره ببرید.

همچنین اگر که تمایل به مطرح کردن سوال خود به صورت رایگان دارید ، می توانید از صفحه پرسش و پاسخ اقدام نمائید.

و اگر که می خواهید در اسرع وقت پاسخ خود را بیابید ، مشاوره حقوقی تلفنی راهکار شماست .

 

وکلای حق وران راهنمای شما در رسیدن به نتیجه مطلوب می باشند. شماره تماس : ۰۹۱۲۹۴۲۶۶۷۴

ما را در اینستاگرام دنبال نمایید

 haghvaran@