طلاق و اقسام آن در حقوق ایران
براساس ماده 1133قانون مدنی طلاق عبارت است از انحلال نکاح دائم با شرایط و تشریفات خاص از جانب زوج یا نماینده او.
در توضیح این تعریف می توان گفت طلاق یک عمل حقوقی یک جانبه است و ناشی از اراده زوجین نمی باشد.
نکته:زن در شریطی خاص وبا اثبات عسر و حرج یا شرایط ضمن عقد می تواند از طریق دادگاه حتی در صورت عدم رضایت مرد طلاق بگیرد.
از جمله مواردی که زن به موجب آن می تواند درخواست طلاق به دادگاه ارائه نماید عبارتند از:
- عدم پرداخت نفقه توسط شوهر به اختیار یا عاجز بودن از پرداخت آن
- عسروحرج یعنی شرایطی که ادامه زندگی برای همسر با مشقت همراه بوده و تحمل آن امکانپذیرنباشد
از مصادیق عسر و حرج در قانون ایران می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- غیبت متوالی مرد به مدت 6 ماه و یا 9 ماه متناوب
- اعتیاد مرد به مواد مخدر و مشروبات الکلی با شرایط خاص که امکان بازگشت وجود نداشته باشد
- محکومیت قطعی مرد به حبس به مدت 5 سال یا بیشتر
- ضرب و شتم یا سوء استفاده از زن بصورت مکرر
- داشتن بیماری صعب العلاج که ادامه زندگی را مختل نماید
- غیبت بیش از 4 سال شوهر
- وکالت داشتن زن از مرد برای طلاق
- توافق زوجین برای طلاق توافقی
تشریفات طلاق به چه صورت است؟
طلاق ایقاع تشریفاتی است که طبق آن نخست مرد به دادگاه رجوع کرده ،دادگاه موضوع را به داوری ارجاع داده و پس از صدور گواهی عدم امکان سازش برای اجرای صیغه طلاق و ثبت ان به دفترخانه رسمی ازدواج و طلاق مراجعه می شود.
دفترخانه پس از پرداخت مطالبات زن از سوی مرد اعم از مهر،نفقه،جهیزیه، طلاق را به صیغه طلاق و در حضور لاقل دونفر مردعادل که طلاق را بشنوند واقع وثبت میکند.
تعلیق درطلاق
طلاق باید منجز باشد و طلاق معلق به شرط باطل است.
برای مثال اگر مرد شرط بگذارد در صورتی که همسرم سرکار رود او را طلاق داده ام طلاق باطل میگردد.
اهلیت در طلاق
طلاق دهنده باید بالغ،عاقل،قاصد و مختار باشد.
مثلا اگر زن، شوهر خود را تهدید کند و مرد در ان حال او را طلاق دهد طلاق باطل خواهد بود.
مثلا شوهری که به سن بلوغ نرسیده باشد حتی با اجازه ولی نمیتواند همسرش را طلاق دهد.
طلاق دادن زن مجنون
ولی مجنون دائمی می تواند در صورت مصلحت مولی علیه زن او را طلاق دهد.
نکته:مجنون ادواری می تواند در حال افاقه، یعنی زمانی که در جنون نباشد همسر خود را طلاق دهد.
اختصاص طلاق به عقد دائم
طلاق مخصوص عقد دائم است و زن منقطعه به انقضاء مدت یا بذل ان از طرف شوهر از زوجیت خارج می شود.
اقسام طلاق
- طلاق بائن
- طلاق رجعی
مطابق با ماده 1144 قانون مدنی طلاق بائن به طلاقی گفته می شود که برای مرد که حق طلاق با او بوده است و پس از ثبت طلاق حق رجوع نباشد.
در چه مواردی طلاق بائن است؟
- طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود مثال طلاق زنی که نه سالش تمام نشده باشد
- طلاق یائسه مثال طلاق زنی که بیشتر از پنجاه سال داشته باشد
- طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد مثال طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد
- سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل اید اعم از اینکه وصلت در نتیجه ی رجوع باشد یا درنتیجه نکاح جدید در صورتی که مرد و زن سه بار از هم طلاق بگیرند و دوباره ازدواج کرده یا در عده طلاق رجوع کنند برای بار سوم طلاقشان از نوع طلاق بائن است.
حافظ در غزل در خصوص طلاق بائن می فرماید:
از سر مستی دگر با شاهد عهد شباب
رجعتی میخواستم لیکن طلاق افتاده بود
نکته : طلاق بائن اثاری که طلاق رجعی برجای می گذارد را نخواهد داشت.
برای مثال زن در طول مدت عده حق دریافت نفقه را نخواهد داشت یا در صورتی که در مدت عده ،یکی از طرفین فوت کند دیگری از او ارث نخواهد برد.
طلاق خلع
طلاق خلع به این معناست که زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر میدهد طلاق بگیرد ؛ اعم از اینکه مال مزبورعین مهر یا معادل ان و یا بیشتر و یا کمتراز مهر باشد.
طلاق مبارات
طلاق مبارات آن است که کراهت از طرفیت باشد ولی دراین صورت عوض باید زائد بر میزان مهر نباشد.
طلاق رجعی
در طلاق رجعی رابطه نکاح با طلاق منحل می شود ولی به حکم قانون تا زمانی که زن در عده به سر میبرد اثار زوجیت و حقوق و تکالیف ناشی از ازدواج جز در مورد رابطه جنسی ادامه می یابد.
مطابق با ماده 1148قانون مدنی در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع است.
اصل در طلاق رجعی بودن است و طلاق بائن استثنا است به جز طلاق های بائن و طلاق صغیره و طلاق ناشی از عسر و حرج تمام طلاق های دیگر رجعی محسوب می شود.
مراحل طلاق توافقی بدون وکیل
طلاق توافقی نوعی از طلاق می باشد که در آن زن و شوهر به دلیل عدم سازش تصمیم میگیرند به زندگی مشترکشان پایان بدهند و هر دو طرف با تفاهم از هم جدا میشوند و در مورد کلیه حق و حقوق های مالی و غیر مالی قانونی شامل مهریه، نفقه، جهیزیه، اجرت المثل، حضانت و ملاقات فرزند توافق کرده و این توافق از نظر دادگاه قابل قبول و معتبر خواهد بود.
در طلاق توافقی از نزاع و درگیری طرفین کاسته شده و وقت کمتری از آنها در دادگاه تلف خواهد شد به همین دلیل این روزها یکی از سادهترین و کم دردسرترین انواع طلاق می باشد ولی نکته قابل توجه این است که اگر یکی از زوجین اختلافی در خصوص مهریه، نفقه، جهیزیه و حضانت فرزندان داشته باشد امکان صدور رای توافقی وجود ندارد.
در صورتیکه طلاق توافقی بدون وکیل انجام پذیرد، بین 3 الی 4 ماه زمان می برد. با داشتن وکیل طلاق توافقی این زمان به زیر 1 ماه کاهش می یابد.
طلاق با داشتن حق طلاق زوجه
حقی است که مرد هنگام طلاق به همسر خود واگذار میکند. به این صورت که مرد با ارائه یک وکالتنامه رسمی، وکالت در طلاق را به عهده همسر خود میگذارد و زن میتواند بر اساس این وکالتنامه بدون حضور و اجازه همسر خود در مراحل طلاق، برای اجرای آن اقدام کند. حال اگر زن وکالت در طلاق داشته باشد، میتواند با داشتن یک وکیل، طلاق خود را بگیرد. به عبارتی حضور وکیل در این نوع طلاق ضروری است؛ چون وکیل باید به جای زوج اسناد را امضا کند.
باید در قدم اول دادخواست طلاق خود را در دفاتر خدمات قضایی به ثبت برساند.پس از آن زمان رسیدگی به دادخواست به مرد با وکیل او اطلاع داده میشود. وکیل خانم در زمان مقرر شده در دادگاه حضور یافته و درخواست حکم طلاق را ارائه میدهد. سپس قاضی با توجه به وکالت طلاق ضمن بررسی دادخواست، حکم طلاق را صادر میکند. پس از آن نیز خانم باید به دفتر ثبت طلاق مراجعه کند تا صیغه طلاق جاری شود.
زوجه میتواند برای دادخواست طلاق و سایر مراحل به یک وکیل مجرب در حیطه طلاق وکالت داده و خود در هیچ مرحلهای حضور پیدا نکند. با داشتن وکیل حتی نیازی به حضور زن و مرد در جلسات مشاوره نیست.با وجود وکیل زن، حضور او در هنگام جاری شدن صیغه طلاق الزامی نیست.داشتن وکیل برای زوج الزامی است هم چنین اگر زوجه وکیل استخدام نماید روند امر تسریع می یابد.
موسسه حقوقی حق وران در تمامی مراحل طلاق اماده ی پذیرش وکالت و مشاوره می باشد.
بدون دیدگاه